آیت الله میرباقری ؛ گناه، ایمان انسان را از بین می برد

گروه معارف – رجانیوز: متن حاضر سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین میرباقری در مسجد مهدی آباد کرج در تاریخ ۵ اسفندماه ۹۴ می باشد. در این جلسه حجت الاسلام والمسلمین میرباقری بر ترک گناه و نکاتی برای سلوک انسان اشاره کرده اند؛ نکته اول آن است که انسان باید از همه محرمات بخصوص حرام هایی که در او اثر دارد اجتناب کند و بلافاصله به دنبال هر غفلت و خطا استغفار کند.

ایشان در تفسیر آیه ای از سوره آل عمران صفات متقین را برشمردند: آنهایی که در راه خدا انفاق می کنند چه در گشایش باشند و چه در تنگی. آنهایی که در هنگام غضب خشم خود را فرو می خورند و کظم غیظ می کنند سپس محاسبه کرده اگر فهمیدند حق با خودشان است عفو می کنند احسان هم می کنند و با احسان طرف مقابل تربیت می شود.

حجت السلام میرباقری با بیان حدیثی از امام رضا(ع) بر آثار ذکر صلوات اشاره کرده و متذکر شده اند که صلوات کفاره گناهان است کثرت آن بنیان گناه را از بین می برد، خلقت انسان را پاک و گوارا و نفس انسان را تطهیر می کند.

گناه ایمان انسان را از بین می برد

یکی از مهم ترین دستوراتی که به ما داده شده و برای رشد و ترقی انسان لازم است ترک معصیت خدا است. در روایات آمده است که اثر گناه بر انسان از اثر کارد بر گوشت بیشتر است، گناه ایمان انسان را از بین می برد و قطعه قطعه می کند. در روایات آمده است اگر انسان مرتکب یک گناه شود یک نقطه سیاه در قلبش پیدا می شود؛ اگر گناه روی گناه او آمد و آن را تکرار کرد این نقاط سیاه همه قلبش را می گیرد و باب هدایت به روی او بسته می شود.

ترک گناه افضل اعمال است

حضرت در خطبه شعبانیه فرمودند ماه رمضان در راه است که شهر خدا است در این ماه درهای جهنم بسته و درهای بهشت گشوده است مراقب این ماه باشید. وجود مقدس امیرالمومنین سوال کردند یا رسول الله افضل اعمال در این ماه چیست؟ فرمودند ترک گناه، گناه نکردن افضل اعمال است. گاهی بخاطر چشم پوشیدن از یک گناه، از یک لقمه حرام یا از یک صحنه حرام درهای معنویت به روی انسان گشوده می شود. بزرگانی بودند که راه معنوی شان از ترک یک گناه آغاز شده است. بنابراین باید تلاش کنیم با همه وجود حتی مرتکب یک گناه هم نشویم چون اگر انسان مرتکب یک گناه شود خدا را معصیت کرده است. خدا حفظ کند استاد بزرگواری می فرمود: عظمت معصوم به این است که یک بار هم خدا را گناه نکرده همیشه پاک و در مقام طاعت بوده است. بنابراین ما باید تلاش کنیم که بشدت از گناه بپرهیزیم.

در روایات تعبیری آمده است فرمودند همه گناهان سخت است ولی گناهی که با آن حرام می روید سخت ترین گناه است. برای اینکه اگر توبه کنیم توبه آن دشوار است؛ توبه گناهی که از آن گوشت حرام روییده طبق فرموده امیرالمومنین علیه السلام در نهج البلاغه آن است که انسان بعد از اینکه استغفار کرد و تصمیم بر ترک گناه گرفت استغفارش شش معنا دارد؛ یکی آن است که گوشت هایی که از حرام روییده را آب کند تا پوست به استخوان بچسبد دوباره از نو گوشت بروید. چون گوشتی که از حرام روییده مانع عبادت است. خیلی وقت ها آدم هنگام سحر از خواب بیدار می شود دلش می خواهد عبادت کند ولی لقمه ای که در روز خورده مزاحم است، لقمه می خواهد به جهنم برود بنده می خواهد برخیزد و عبادت کند.

بنابراین نکته اول آن است که باید از همه محرمات بخصوص حرام هایی که در انسان اثر دارد اجتناب کرد؛ باید از لقمه حرام و لقمه شبهه ناک که در سطح حرام است پرهیز کرد. حضرت فرمود در بهشت وارد نمی شوید الا پاک؛ اگر لقمه حرام بود باید به گونه ای شما را پاک کنند یا با سختی جان کندن یا عذاب قبر، باید به گونه ای انسان را پاک کنند تا وارد بهشت شود. انسان باید بشدت بر ترک گناه مواظبت داشته باشد عمر سریع می گذرد؛ یک سال که می گذرد غیبت نکرده باشد، مومنی را آزار نداده باشد، حق مومنی را ضایع نکرده باشد.

بیاد دارم ایام اعتکاف ماه رجب در مشهد مشرف بودیم؛ در مسجد گوهرشاد طلبه ها و دانشجوها معتکف بودند. استاد بزرگواری شب نیمه رجب حدود ساعت دو نیمه شب در کنار حرم امام رضا علیه السلام به منبر رفت او از اساتید بزرگ اخلاق و از شاگردان بنام علامه طباطبایی بود ما خیلی خوشحال شدیم گفتیم حتما برای ما تحفه هایی دارد و امشب از معارف سنگینی برای ما سخن می گوید. او از ابتدای سخن خود گفت گناه نکنید؛ هرچه اصرار کردند که مطلب اضافه ای بگوید گفت گناه نکنید. گفت شما بیست سال است نماز می خوانید علت اینکه نمازتان مثل نماز روز اولتان است برای این است که گناه می کنید وگرنه هر نماز باید انسان را یک قدم جلو ببرد و نماز دوم قدم بعدی باشد.

مؤمن باید تقوی پیشه کند

نکته دوم آن است که مؤمن باید مراقب باشد که تقوی داشته باشد حرامی از او سر نزند نه گناهان صغیره و نه کبیره. در عین حال در روایات از ائمه علیهم السلام سوال شده آیا ممکن است مؤمن مرتکب گناه شود؟ فرمودند ممکن است مؤمن بلغزد و گناه کند، گناه نسبت به مؤمن لغزش است. البته روایات فراوانی است که مؤمن نسبت به گناه لاابالی نیست ممکن است در موقعیتی مرتکب گناه شود ولی نسبت به گناه بی مبالات نیست. اگر کسی نسبت به گناه بی مبالات بود، نسبت به آبروی مردم بی مبالات است، غیبت می کند و این بسیار خطرناک است و در ایمانش باید تردید کند. انسانی که نسبت به گناه بی مبالات نیست مواظب است گناه نکند، غیبت نکند مواظب چشم، گوش و قلبش است که گناه نکند اما در موقعیتی که مرتکب گناه می شود به تعبیر قرآن و روایات «لمم» است. لمم یعنی آن گناهی که سریره و سرشت انسان نیست انسان دوست ندارد ولی از دستش در می رود.

اگر گناه و لغزشی اتفاق افتاد تدارکش چیست؟ قرآن می فرماید متقین اینگونه هستند که اگر خطایی مرتکب شوند بلافاصله به دنبال هر غفلت و خطایی تذکری دارند و بدنبال آن تذکر استغفار می کنند. در سوره مبارکه آل عمران آمده است که خدای متعال می فرماید: «وَسَارِعُوا إِلَىٰ مَغْفِرَهٍ مِنْ رَبِّکمْ وَجَنَّهٍ عَرْضُهَا السَّمَاوَاتُ وَالْأَرْضُ أُعِدَّتْ لِلْمُتَّقِینَ»(آل عمران/١٣٣) به سرعت به طرف بهشتی که خدا برای متقین آماده کرده حرکت کنید. خدا بهشت را آماده کرده و همه چیز آماده است. در بهشت متقین نهرهایی جاری است: نهر عسل مصفا، «… مِنْ لَبَنٍ لَمْ یَتَغَیَّرْ طَعْمُهُ …»(محمد/۱۵) میوه های بهشتی در اختیار آنهاست لازم نیست میوه بچینند درخت، شاخ و برگ های خود را در اختیار آنان قرار می دهد. تعبیر قرآن این است همه چیز آماده است نیاز نیست شما زحمت بکشید خدا بهشت را آماده کرده است که به سرعت به طرف آن حرکت کنید؛ فرصت کوتاه است گمان نکنید خیلی زمان دارید فرصت را از دست ندهید از لحظه ها، از یک شب و روز آن استفاده کنید و به طرف بهشت به سرعت حرکت کنید.

متقین چه در گشایش و چه در سختی انفاق می کنند

قرآن در توضیح متقینی که خدا بهشت را برایشان آماده کرده است می فرماید: «الَّذِینَ یُنْفِقُونَ فِی السَّرَّاءِ وَالضَّرَّاءِ وَالْکاظِمِینَ الْغَیْظَ وَالْعَافِینَ عَنِ النَّاسِ وَاللَّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ»(آل عمران/۱۳۴) آنهایی که در راه خدا انفاق می کنند چه در گشایش باشند و چه در تنگی. منتظر نیستند از مال زیاد و بلا استفاده خود انفاق کنند، آن هنگام که در تنگی هستند از همان مال کم هم انفاق می کنند و آن هنگام که در گشایش هستند به اندازه وسعشان انفاق می کنند. در سختی هم انفاق می کنند بالاخره گرفتارتر از ما هستند اگر هم نباشند در قرآن دستور به مواسات داده شده است. مواسات یعنی مشکل خود و برادرت را یکی بدانی؛ یعنی فرض کنید فرزند همسایه کفش ندارد فرزند خودت هم کفش ندارد آن فرزند را فرزند خودت ببینی. ایثار یعنی خود گرسنه بمانی همسایه ات را سیر کنی، همان که در سوره هل اتی آمده است وجود مقدس امیرالمومنین و فاطمه زهرا و حسنین انجام دادند سه شب لقمه افطار خودشان را به مسکین و یتیم و اسیر دادند و با آب افطار کردند این ایثار است. مواسات ایثار نیست؛ من گرسنه بمانم تو سیر، مواسات یعنی نانی را که داریم با هم نصف کنیم کمی من گرسنه می مانم کمی تو. کمترین آن انفاق است که انسان به اندازه وسعش بدهد. همانگونه که خداوند در آیه سوره آل عمران فرمود متقین آنهایی هستند که نداشته باشند انفاق می کنند زیاد هم داشته باشند انفاق می کنند.

صفات متقین

قرآن در این آیه صفات متقین را بیان کرده است. اول:«وَالْکاظِمِینَ الْغَیْظَ» متقین در هنگام غضب خشم خود را فرو می خورند. ما دوستان اهل بیت یکی از مواردی که خیلی زمین می خوریم از غضبمان است که گاهی بیش از شهواتمان است. وقتی عصبانی می شویم متوجه نیستیم که عصبانیت نابجا گناه است. متقین کسانی هستند که خشم خود را فرو می خورند. خیلی وقت ها آدم با یک فریاد می تواند مساله را حل کند بچه است با یک فریاد قصه حل می شود ولی اگر فریاد نزنی یک ساعت باید با او کلنجار روی تا قانع شود متقین اینگونه هستند فریاد نمی زنند کظم غیظ می کنند. اصلا آدم کیست که به دیگران غضب کند مگر در مواقعی که وظیفه واجبش باشد.

دوم:«وَالْعَافِینَ عَنِ النَّاسِ». انسان باتقوا اول وقتی عصبانی می شود کظم غیظ می کند؛ اگر کظم غیظ نکرد نمی تواند عادلانه رفتار کند هر کاری که در غضب انجام شود از مرز عدالت انسان بیرون می رود. در خانه صحنه ای پیش می آید عصبانی می شود اگر کظم غیظ نکند رفتارش غیر عادلانه است. در محل کار با رفیقش همینطور اول کظم غیظ می کند؛ کظم غیظ شرط عدالت است وقتی انسان کظم غیظ کرد غضب خود را فرو خورد محاسبه می کند حق با من است یا با رفیقم. اگر حق با رفیقش بود می تواند عادلانه تقاص کند. خدای متعال در این آیه می فرماید متقین کسانی هستند که وقتی هم حق با آنها است عفو و گذشت می کنند. نسبت به همسر، همکار، فرزند، پدر، برادر، مادر عفو می کند.

سوم:«وَاللَّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ» خدای متعال محسنین را دوست دارد. بعضی گفته اند مؤمن علاوه بر اینکه باید کظم غیظ و عفو کند، باید به کسی که به او ظلم کرده احسان کند. این بسیار سخت است. از امام مجتبی علیه السلام شنیده اید کسی از شام آمده بود هر چه از دهانش آمد گفت. رفتند متعرض شوند حضرت فرمودند صبر کنید. بعد که حرفهایش را زد عصبانیتش تمام شد، حضرت فرمود اینجا غریب هستی خانه نداری برویم مهمان ما باش. او را بردند و پذیرایی کردند. آن شخص گفت من تاکنون کسی را اندازه شما دشمن نمی دانستم، از این به بعد کسی را بیشتر از شما دوست ندارم. این همان معنای «وَاللَّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنِینَ» است.

بنابراین متقین کسانی هستند که کظم غیظ می کنند اگر فهمیدند حق با خودشان است عفو می کنند احسان هم می کنند با احسان طرف مقابل تربیت می شود. کسی که بدون علت داد می زند بیماری دارد شما اول باید کظم غیظ کنید بعد او را ببخشید و به او احسان کنید تا بیماری اش از بین برود و ادب شود آنوقت شما در ثواب آدم شدن او شریک می شوید.

تسویف نیرنگ بزرگ شیطان

«وَالَّذِینَ إِذَا فَعَلُوا فَاحِشَهً أَوْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ ذَکرُوا اللَّهَ فَاسْتَغْفَرُوا لِذُنُوبِهِمْ وَمَنْ یَغْفِرُ الذُّنُوبَ إِلَّا اللَّهُ وَلَمْ یُصِرُّوا عَلَى مَا فَعَلُوا وَهُمْ یَعْلَمُونَ»(آل عمران/۱۳۵) متقی ممکن است در موقعیتی از دستش در برود مرتکب فحشایی شود یا به خود ظلم کند. مرحوم فیض در تفسیر صافی می فرماید «ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ» از «فَاحِشَهً» بدتر است. ممکن است در موقعیتی مرتکب گناهی شود و به نفس خود ظلم کند ولی متقی کسی است که در مقابل این گناه استغفار می کند. خدای متعال در تعبیر لطیفی می فرماید: متقی که مواظب است گناه نکند این صفات را دارد اگر در موقعیتی از دستش در رفت یک گناه کرد بلافاصله استغفار می کند و چه کسی غیر از خدا گناه متقین را می بخشد؟ حتما خود من گناه متقین را می بخشم. در روایت آمده است وقتی این آیه نازل شد شیطان قوا و سران لشکرش را جمع کرد گفت آیه ای نازل شده همه زحمت های ما را به باد می دهد، خدای متعال در این آیه به متقین اشاره کرده است، شیطان هم فقط با متقین کار دارد، امام صادق علیه السلام فرمود شیطان از بقیه فارغ است او به دنبال متقین است. خدای متعال فرمودند متقین اگر بلغزند زود توبه می کنند خودم گناهشان را پاک می کنم. شیطان گفت چکار کنیم؟ تعبیر این است که شیاطین شروع به چاره جویی کردند. یکی گفت من به این گناه وادارشان می کنم، یکی گفت به آن گناه. ابلیس گفت فایده ندارد همه این گناهان با استغفار پاک می شود. یکی از شیاطین گفت من به آنها وعده طول عمر می دهم آنها را به تسویف می اندازم می گویم عجله نکن امروز گناه کن فردا توبه می کنی و ابلیس این را پذیرفت گفت چاره همین است. تسویف به فردا و پس فردا انداختن توبه است.

کفاره، تدارکی برای گناه

بنابراین قدم اول این است که مومن نباید گناه کند و نباید نسبت به گناه بی مبالات باشد. اگر در موقعیتی از دستش در رفت مرتکب گناهی شد بلافاصله در تدارک این گناه توبه و استغفار کند. علاوه بر توبه و استغفار تدارک دیگری برای گناه است. آدم باید برای گناهش کفاره دهد بزرگان اینگونه بودند هنگامی که مرتکب گناه می شدند برای خود کفاره در نظر می گرفتند.

این داستان از یکی از شاگرادن مرحوم آیت الله بروجردی نقل شده است، می گفت یکی از شاگرادن سر درس اشکال کرد مرتب اشکال رد و بدل شد و ایشان عصبانی شدند. پس از آن ایشان شبانه به خانه آن شاگرد رفتند و عذرخواهی کردند و به او گفتند شما من را به زحمت انداختید من نذر کردم اگر عصبانی شدم شش ماه روزه بگیرم. در احوالات بعضی بزرگان نقل شده است یک روز نماز صبحشان قضا شده یک سال خودشان را مجازات کردند شب ها نخوابیدند. به همین علت است که بزرگان به ما گفته اند برای خود برنامه ای بگذارید، نگذارید نفس عادت کند مجازاتش کنید. اگر نگاه حرام کرد وادارش کنید یک ختم قرآن کند کفاره گناه درنظر بگیرید که دیگر دفعه دوم به طرف گناه نرود.

بنابراین مومن گناه نمی کند، اگر مرتکب گناه شد بلافاصله استغفار می و تدارک گناه می کند. اگر به مومنی اهانت کرد شب و نیمه شب برای او استغفار می کند یک زیارت جامعه کبیره به نیابتش می خواند. در روایت آمده است اگر غیبت مومنی را کردید کفاره اش این است که برایش استغفار کنید یک نافله شب، نماز شب بخوانید استغفار کنید تا جبران و کفاره گناهی باشد که انجام داده اید. این قدم سوم است.

صلوات کفاره گناهان است

آنچه گفته شد مقدمه حدیثی از وجود مقدس ثامن الحجج علی بن موسی الرضا علیه آلاف التحیه و الثنا است. حضرت فرمودند: «مَنْ لَمْ یَقْدِرْ عَلَى مَا یُکفِّرُ بِهِ ذُنُوبَهُ فَلْیُکثِرْ مِنَ الصَّلَاهِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِه‏ فَإِنَّهَا تَهْدِمُ الذُّنُوبَ هَدْما»(۱). کسی که از دستش در رفته مرتکب گناهی شده توانایی تدارک آن گناه را ندارد توبه و استغفار می کند ولی نمی تواند برای آن گناه کفاره دهد و کاری انجام دهد که آن گناه جبران شود، باید بر نبی اکرم و آل ایشان بسیار صلوات بفرستد، کثرت صلوات بنیان گناه را از بین می برد.

چون گاهی ریشه گناه در صفات رذیله ما است؛ آدم بخیل است حقوق واجبش را نمی دهد، استغفار می کند ولی دوباره همان می شود. او بخیل است هنگامیکه باید از مومنی دستگیری کند نمی کند، باید آبرویش را بگذارد نمی گذارد، تا بخل او ریشه کن نشود کار او حل نمی شود ده بار هم استغفار کند باز درست نمی شود باید ریشه بخل کنده شود، باید ریشه حسد که آدم را به غیبت می اندازد کنده شود. امام رضا در این حدیث فرمود کثرت صلوات ریشه گناه را از بین می برد.

کثرت صلوات مایه طهارت خلقت انسان

این حدیث را خواندم برای اینکه متذکر شوم ما یک صلوات معمولی داریم که همه می فرستیم خود آن اکسیر اعظم است که کثرت آن غوغا می کند. این داستان را مکرر شنیده اید: ملا علی معصومی از هم دوره ای های مرحوم آیت الله العظمی گلپایگانی در همدان بودند ایشان نقل کرده بودند من رفیقی داشتم که بسیار صلوات می فرستاد زبانش مترنم با صلوات بود. روزی پیش من آمد دیدم بوی عطر بسیار فوق العاده ای می دهد. فهمیدم این عطر دنیایی نیست. خلوت که شد به او گفتم این بوی عطر از کجا است؟ گفت به شما می توانم بگویم می دانید من دائم الصلوات هستم گفتم بله. گفت خواب دیدم در مجلسی چند نفر نشسته بودیم وجود مقدس رسول خاتم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند کسی که بیشتر از همه بر من صلوات می فرستد جلو بیاید. من اباء کردم گفتم شاید آنهایی که هستند از من بیشتر صلوات فرستادند. حضرت سه بار تکرار کردند بار سوم به من اشاره کردند بیا جلو من رفتم حضرت لب من را بوسیدند از آن هنگام بوی حضرت در من تجلی کرده است. این خاصیت صلوات است لذا در زیارت جامعه کبیره می خوانیم: «وَ جَعَلَ صَلَوَاتِنَا عَلَیْکمْ … طِیباً لِخَلْقِنَا» با کثرت صلوات خلقت آدم پاک و گوارا می شود طیب و معطر می شود.

به غیر از صلوات هایی که ما می فرستیم، صلوات های دیگری است که مفصل هستند. چهارده صلوات است امام حسن عسکری علیه السلام فرمودند برای هر یک از چهارده معصوم صلواتی است که محدث قمی در مفاتیح بعد از زیارت جامعه کبیره این چهارده صلوات را نقل کرده است. انشاالله این صلوات ها را جزو برنامه زندگی قرار دهید و بر آن مداومت کنید آثار بسیاری دارد. یکی از آنها صلوات حضرت زهرا سلام الله علیها است آن را ورد زبانتان قرار دهید. چون بر طبق روایات حضرت زهرا سلام الله علیها شب قدر ما هستند. شب قدر شبی است که ما در آن شب می توانیم به خدا برسیم، شبی است که در آن می شود حجاب بین ما و امام زمان، حجاب بین ما و نبی اکرم برداشته شود.

شب قدر برای آن است که اگر عمرمان کوتاه است در آن شب به خدا، به پیامبر برسیم، به امام راه پیدا کنیم. در روایت آمده است که وجود مقدس فاطمه زهرا شب قدر است. امام صادق علیه السلام فرمودند اگر به معرفت حضرت زهرا سلام الله علیها رسیدید به شب قدر رسیدید. توسل به حضرت زهرا در امور معنوی مثل اکسیری است که به مس می زنند طلا می شود. اگر بخواهید مس زیر زمین بماند طلا شود گاهی باید هزاران سال زیر زمین بماند فعل و انفعالات اتفاق بیفتد تا به طلا تبدیل شود ولی وقتی اکسیر را به مس می زنند همان زمان طلا می شود. توسل به حضرت زهرا اینگونه است مس آدم را طلا می کند. انشاالله متوسل به حضرت زهرا باشیم. حضرت زهرا در این دنیا آمده اند، بار این دنیا را کشیده اند تا ما را به خدا برسانند. متوسل به حضرت زهرا باشیم که شکل های مختلف دارد زیارت حضرت، صلوات حضرت، بکاء بر مصیبت حضرت، گریه بر سیدالشهدا، همه توسل به حضرت زهرا است دائم متوسل باشیم انشاالله خدای متعال گره از کارمان باز می کند.

در روایتی از امیرالمومنین علیه السلام که در تحف العقول است حضرت به کمیل فرمودند: کمیل هر روز ما چهارده معصوم را بنام یاد کن بر ما صلوات بفرست و این صلوات را حرز خود و همه متعلقاتت قرار بده همه دارایی خود را در پناه آن قرار بده. صلوات دیگری است که از امام سجاد علیه السلام نقل شده است معروف به حرز امام سجاد است مرحوم محدث قمی در مفاتیح نزدیک دعای توسل این حرز را نقل کرده اند بسیار کوتاه است صلوات بر چهارده معصوم است بر آن مداومت داشته باشید آثار فراوانی در خلق انسان دارد. آنهایی که تند مزاج هستند بسیار صلوات بفرستند برای اینکه اخلاق آدم گوارا شود به حلم، مدارا و کظم غیظ برسد کثرت صلوات بسیار موثر است دائم الصلوات باشد هنگامیکه راه می رود صلوات بفرستد. فرمود اگر شما یک صلوات بفرستید خدای متعال در هزار صف از ملائکه بر شما صلوات می فرستد.

صلوات نفس را تطهیر می کند

نسبت به هیچ پیامبری این را نداریم تنها نسبت به حضرت رسول صل الله علیه و آله و سلم است: «إِنَّ اللَّهَ وَ مَلَائِکتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى النَّبِیِّ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیمًا»(احزاب/۵۶) خدای متعال و ملائکه الهی مرتب صلوات می فرستند. شما هم اقتدای به ملائکه کنید صلوات بفرستید. صلوات ما موجب می شود خدا بر ما صلوات بفرستد. «هُوَ الَّذِی یُصَلِّی عَلَیْکمْ وَمَلَائِکتُهُ لِیُخْرِجَکمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ …»(احزاب/۴٣) صلوات خدا ما را از ظلمات به سمت نور هدایت می کند. گناهان، صفات رذیله، شرک ظلمات است و توحید نور است. «اللَّهُ نُورُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ …»(نور/٣۵)، «اللَّهُ وَلِیُّ الَّذِینَ آمَنُوا یُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ …»(بقره/٢۵٧). اگر خدای متعال بر کسی صلوات فرستاد نتیجه صلوات خدا این است که انسان را از ظلمات به وادی نور هدایت می کند. خدا فرمود اگر شما ده صلوات بفرستید در روایتی خدای متعال صد صلوات بر شما می فرستد از این بیشتر هم هست. این است که اگر کسی اهل کثرت صلوات بود خدا دائما بر او صلوات می فرستد که نتیجه آن این است که صلوات خدا بنده را از ظلمات به سمت نور هدایت می کند. همچنین در روایت آمده است وقتی خداوند صلوات می فرستند ملائکه به تبع صلوات می فرستند. بنابراین اگر دائم الصلوات باشیم و مداومت کنیم، خدای متعال هم بر صلوات بر ما مداومت می کنند و صلوات خدا «یُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ». این است که صلوات طهارت نفس می آورد. در زیارت جامعه کبیره آمده است: «وَ جَعَلَ صَلَوَاتِنَا عَلَیْکمْ وَ مَا خَصَّنَا بِهِ مِنْ وَلَایَتِکمْ طِیباً لِخَلْقِنَا وَ طَهَارَهً لِأَنْفُسِنَا وَ تَزْکیَهً لَنَا وَ کفَّارَهً لِذُنُوبِنَا» خدای متعال و ملائکه مرتب صلوات می فرستد بر بنده نتیجه آن این است که سیر ما در وادی توحید و نور می شود انشاالله با صلوات مطهر و نورانی می شویم بخصوص صلوات حضرت زهرا را حفظ و بر آن مداومت کنید بعد از هر نماز این صلوات را بخوانید.

 در بندگی طمع نداشته باشید (تو بندگی چو گدایان به شرط مزد مکن/ که خواجه خود هنر بنده پروری داند). احتیاج ندارد برای مزد کار کنید خدا مزد را از قبل داده است ما نیت می کنیم ملائکه می نویسند. در روایت آمده است اگر کسی نماز شب می خواند نیتش این بود که تا آخر عمر نماز شب بخواند اما حال که پیر و ناتوان شده نمی تواند، ملائکه ثواب نماز شب را برای او می نویسند. کار خدا این است که از قبل می نویسد هنگامیکه نیت می کنید می نویسد. اما در مورد گناه اینطور نیست تا وقتی مرتکب گناه نشدی نوشته نمی شود در روایت آمده است آن هنگام که بنده مرتکب گناه می شود ملکی که روی دوش راست انسان است به آن یکی می گوید ننویس تا هفت ساعت به او اجازه نمی دهد بنویسد اگر تا هفت ساعت توبه نکرد آنوقت می نویسد ولی همین که نیت می کنید ثواب نوشته می شود اگر مانعی هم پیش آمد ثوابش را برای بنده می نویسند. نیت ما این باشد که انشاالله دائم اهل صلوات باشیم.