قیام ۱۷ شهریور؛ نخستین شهید زن انقلاب اسلامی که بود؟

زنان در تاریخ انقلاب اسلامی‌به منزله بازوان توانمند انقلاب و برانگیزنده شعله‌های فروزان آن به شمار می‌آیند؛ چراکه نقش به‌سزایی در راهپیمایی‌ها، تظاهرات و فعالیت‌های سیاسی نهضت امام خمینی (ره) ایفا کردند.
فاجعه هفدهم شهریور ۱۳۵۷ که یکی از نقطات عطف مبارزات مردم ایران علیه حکومت پهلوی دوم بود، به خوبی نقش مؤثر زنان در پیروزی انقلاب را ثبت کرده است؛ در این روز زنان ایرانی دوشادوش مردان حضور مؤثری را به نمایش گذاشتند و در جریان وقایع میدان ژاله، اولین شهید خود در دوران انقلاب- محبوبه دانش‌آشتیانی- را تقدیم کردند.(در همین زمینه: زنان و شهریور خونین ۵۷)

محبوبه دانش‌آشتیانی نماد شجاعت و فداکاری زن ایرانی برای پیروزی انقلاب اسلامی ‌است که با خون خود، مهر تأییدی بر حماسه زنان مبارز این مرز و بوم زده است.

شرح حال محبوبه دانش‌آشتیانی؛ از تولد تا دبیرستان
محبوبه در غروب یکی از روزهای سرد بهمن سال ۱۳۴۰ در خانواده‌ای مذهبی در تهران به دنیا آمد و در سایه حمایت پدری فرهیخته و مادری مؤمن، پرورش یافت. پدرش غلامرضا دانش‌آشتیانی، روحانی فرهیخته و متعهدی بود که به تربیت اسلامی ‌فرزندانش اهمیت زیادی می‌داد و با کسانی چون شهید مطهری، شهید بهشتی، شهید مفتح و شهید باهنر رفت و آمد داشت و بدین ترتیب محیط خانواده او، افق‌های روشنی را برای بالندگی فکری و روحی محبوبه خردسال فراهم کرد (۱).

توجه پدر به تربیت اسلامی ‌فرزندانش باعث شد که محبوبه را در مدرسه مذهبی- سیاسی رفاه ثبت‌نام کنند؛ این مدرسه که در سال ۱۳۴۸به اهتمام مبارزانی چون شهید رجایی، شهید باهنر، ‌هاشمی‌رفسنجانی و تحت حمایت مؤسسه خیریه رفاه و تعاون تأسیس شده بود (۲)، محیط مناسبی برای رشد فکری و مبارزاتی محبوبه نوجوان فراهم کرد؛ چراکه علاوه بر معلم‌های مدرسه که فعالیت‌های گسترده سیاسی و مذهبی داشتند، بیشتر بچه‌های این مدرسه نیز متعلق به خانواده‌هایی بودند که به نوعی درگیر مسایل سیاسی روز بودند. بدین ترتیب محبوبه در مدرسه رفاه تحت تعلیم معلمان مبارز قرار گرفت و هماهنگی آموزش‌های او در مدرسه و خانه، پایه‌های اعتقادی و مبارزاتی محبوبه را مستحکم کرد.

با شدت‌گرفتن فعالیت‌های مبارزاتی معلمان و دانش‌آموزان مدرسه رفاه، این مدرسه توسط دولت تعطیل شد و محبوبه و دیگر دانش‌آموزان مبارز این مدرسه مجبور شدند به دبیرستان هشترودی بروند؛ مدرسه‌ای که فضایی غیردینی و کاملاً متفاوت با مدرسه رفاه داشت و نفوذ ساواک در آن زیاد بود. با این حال آتش مبارزه که در جان محبوبه و دیگر دوستانش روشن شده بود، نه تنها در فضای نامساعد دبیرستان هشترودی خاموش نشد، بلکه شعله‌ورتر هم گردید؛ چراکه آن‌ها با راه‌انداختن انجمن اسلامی، فعالیت‌های مبارزاتی خود را بیش از پیش توسعه دادند (۳).

محبوبه؛ سرسخت در کشف حقیقت و شجاع در مبارزه
فضای مذهبی و روشنفکر خانواده دانش‌آشتیانی به همراه تعلیمات مدرسه رفاه، جو انقلابی جامعه و آشنایی با حرکت‌های اسلامی ‌مبارزاتی، باعث شد که محبوبه در نوجوانی آشنایی کافی نسبت به مسایل اجتماعی پیدا کند و برای یافتن پاسخ‌های مناسب به سؤالات بی‌شمار خود، به مطالعه دقیق و اصولی قرآن و نهج‌البلاغه اهتمام جدی داشته باشد (۴).

او برای ارتقای سطح فکری خود، از طریق شهید مالکی و شهید بهشتی روی قرآن کار می‌کرد. یکی از دوستان او در این‌باره می‌گوید: «محبوبه قرآن را طوری خوانده بود که در حاشیه همه صفحاتش مطلب و سؤال نوشته بود؛ درصورتی‌که در آن دوران اگر کنار قرآن مطلبی می‌نوشتی و سؤالی می‌پرسیدی، زندان داشت.» (۵)

علاوه بر قرآن و نهج‌البلاغه، محبوبه کتاب‌هایی که درباره مسایل سیاسی و مبارزاتی نوشته می‌شدند به دقت می‌خواند و توجه ویژه‌ای به مطالعه آثار دکتر شریعتی و شهید مطهری داشت. او بارها برای یافتن پاسخ سؤالاتش با شهید مفتح بحث می‌کرد و تا به جواب نمی‌رسید، دست بر نمی‌داشت. همین درایت، ذهن پویا و مطالعه زیاد باعث شد که محبوبه از نظر فکری بسیار فراتر از همسالان خود بیندیشد. یکی از همکلاسی‌هایش در این‌باره می‌گوید: «همه کارهایی را که ما تازه در دبیرستان شروع می‌کردیم، او در سال‌های راهنمایی انجام داده بود. واقعاً سنش با تجربه‌ها و به‌خصوص استقلال و قدرت فکری‌اش نمی‌خواند.» (۶)

محبوبه در سال اول دبیرستان هم‌زمان با تحصیل، فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی خود را به شکل منسجم آغاز کرد. او اعلامیه‌های امام (ره) را به مدرسه می‌برد و درباره آن‌ها با دانش‌آموزان صحبت می‌کرد. در مسجد گلشن به آموزش قرآن می‌پرداخت، جلسات هفتگی با بچه‌ها داشت و به بحث درباره احکام اسلام و شیوه‌های صحیح مبارزه می‌پرداخت. سیر مطالعاتی او برای بچه‌های مسجد یا دیگر جاها به قدری جدی و درست بود که بچه‌ها واقعاً به وفاداری، وفای به عهد، صداقت، نظم، پایداری و صفات انسانی ایمان پیدا می‌کردند و این صفات در آن‌ها نهادینه می‌شد (۷).

او علاوه بر فعالیت‌های فوق، اداره کتابخانه‌ای در خیابان سیروس را به عهده گرفته بود و برای بچه‌های محروم جنوب شهر کتاب می‌برد. همچنین یک برنامه دقیق مطالعاتی برای آن‌ها تنظیم کرده بود و به این ترتیب یک حرکت اجتماعی عمیق و به دور از جنجال گروه‌ها را در میان کودکان و نوجوانان آغاز کرده بود (۸).

دختر جوان خانواده دانش‌آشتیانی مبارزه و حرکت مردمی‌ خود را شجاعانه، مستقل و بدون وابستگی به گرایش‌های مختلف سیاسی پیگیری می‌کرد. او در اکثر مواقع اعلامیه‌ها و کتاب‌های شریعتی و مطهری را در کیفش داشت و در برخورد با افرادی که عقاید انحرافی داشتند و یا در مقابل مأموران ساواک، بسیار شجاعانه و محتاط عمل می‌کرد (۹).

دو سال آخر دبیرستان، هم‌زمان با اوج‌گیری مبارزات در سطح جامعه، درس برای محبوبه تبدیل به مسئله‌ای فرعی شد و با افزوده‌شدن آگاهیش نسبت به جامعه، با عزم یک مسلمان رشید، به شکلی جدی وارد عرصه مبارزات شد.

جمعه سیاه؛ شهادت محبوبه
صبح روز ۱۷ شهریور ۱۳۵۷ دولت‌مردان پهلوی دوم که از گسترش تظاهرات و مبارزات مردم به هراس افتاده بودند، تصمیم گرفتند که در تهران و یازده شهر دیگر به مدت ۶ ماه حکومت نظامی ‌اعلام کنند، اما تظاهرکنندگان بی‌اعتنا به اخطارهای فرمانده نیروهای نظامی‌ در صف‌های فشرده به طرف میدان ژاله رفتند و در آن‌جا تجمع کردند. محبوبه نیز در میان تظاهرکنندگان بود. او که غسل شهادت کرده بود و سلاح‌های سنگین مأموران امنیتی بر پشت‌بام خانه‌های اطراف میدان را می‌دید، لحظه‌ای تردید نکرد و خود را به ضلع شمالی میدان، که محل تجمع زنان بود رساند.

دیری نگذشت که صدای گلوله و فریاد همه جا را گرفت و عده زیادی از تظاهرکنندگان در خون خود غلطیدند و به شهادت رسیدند. مأموران رژیم شاه «ابتدا خاک‌اره‌های آغشته به بنزین را بر کف خیابان ریخته و آتش زدند و چون انبوه جمعیت هراسان در تلاطم افتاد… آتش مسلسل‌ها را گشودند… همه کوچه‌ها و خیابان‌های فرعی را با تانک و زره‌پوش مسدود کردند تا کسی را توان گریختن نباشد. هدف، نه پراکنده‌کردن مردم بود و نه مرعوب‌ساختن. همه گلوله‌ها به قصد کشت شلیک می‌شد…» (۱۰)

پرچم استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی‌ در دست محبوبه بود. او شجاعانه بر سر عقیده خود ایستاده بود و شعار می‌داد که ناگهان گلوله، قلب پر ایمانش را شکافت؛ سرو قامتش بر زمین افتاد و در خون خود غلطید تا خونش مهر تأییدی بر حضور زن مسلمان ایرانی در عرصه‌های نبرد حق علیه باطل باشد (۱۱)

پی‌نوشت
۱٫    مسعود دانش‌آشتیانی، برای پیدا کردن حقیقت سرسخت بود: «شهید محبوبه دانش در قامت یک خواهر»، شاهد یاران، بهمن ۱۳۸۶، شماره ۲۷، ص ۱۸٫
۲٫    ساسان طهماسبی کهیانی، نقش زنان در نهضت امام خمینی (ره)، تهران، سازمان اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۵، ص ۱۵۹٫
۳٫    مریم حیدرعلی، «شهید محبوبه دانش در قامت یک دوست»: هوشیاری و درایت او زبان‌زد بود، شاهد یاران ، بهمن ۱۳۸۶، شماره ۲۷،ص ۲۳٫
۴٫    علی دانش‌آشتیانی، محبوبه، نماد شور و پویائی جوان مسلمان، شاهد یاران ، بهمن ۱۳۸۶، شماره ۲۷، ص ۱۰٫
۵٫    معصومه بزرگی، «شهید محبوبه دانش در قامت یک دوست»: شکل طبیعی مدیر می‌شد، شاهد یاران، بهمن ۱۳۸۶، شماره ۲۷ ص ۲۲٫
۶٫    حیدرعلی، همان، ص ۲۴٫
۷٫    بزرگی، همان، ص ۲۲٫
۸٫    علی دانش‌آشتیانی، همان، ص ۱۰٫
۹٫    فهیمه دانش‌آشتیانی،« شهید محبوبه دانش در قامت یک خواهر»: راهش را آگاهانه انتخاب کرده بود، شاهد یاران، بهمن۱۳۸۶، شماره ۲۷، ص ۱۷٫
۱۰٫    جلال‌الدین مدنی، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ج ۲، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۷۸، ص ۳۵۲٫
۱۱٫    بی‌نام، شهید محبوبه دانش‌آشتیانی در یک نگاه: دلی که با ایمان می‌تپید، شاهد یاران، بهمن ۱۳۸۶، شماره ۲۷، ص ۹٫

حج آغاز انقلابی معنوی در وجود انسان است

یک استاد دانشگاه و کارشناس امور مذهبی گفت: حاجی باید پس از این سفر معنوی دقت نموده و شأنیت الهی خود را حفظ کند و در جهت آبرویی که نزد خداوند به دست آورده است، بکوشد.

حجت الاسلام صدیق، کارشناس امور مذهبی و استاد دانشگاه در خصوص حج و آمادگی فکری برای این سفر معنوی خاطر نشان کرد: حج آغاز انقلابی معنوی در وجود انسان است و می‌بایست این انقلاب را در وجود حاجی ایجاد شود چرا که منظور از حج بهانه‌ای برای بخشش انسان‌ها از جانب پروردگار متعال است .

وی ادامه داد: در طول مناسک حج خصوصا رمی جمرات خداوند تمامی رفتارهای غیر اخلاقی و غیر شرعی را می‌بخشد و بنده همانند طفل تازه متولد شده پاک می‌گردد.

این استاد دانشگاه گفت: حاجی باید پس از این سفر معنوی دقت نموده و شأنیت الهی خود را حفظ کند و در جهت آبرویی که نزد خداوند به دست آورده است، بکوشد.

این کارشناس مسائل مذهبی: هیچ کس حق ندارد خود را بی‌آبرو کند حتی اگر هیچ کس متوجه آن نشود خصوصا حاجی که دیگر بعد از حج جایگاه ویژه ای نزد خداوند یافته است .

وی در ادامه اظهار کرد: کسانی که شأنیت حج را نمی‌دانند به غیر از اینکه خسارت‌های  اجتماعی برای خود ایجاد می‌کنند نزد خداوند نیز می‌بایست پاسخگو باشند چرا که بعد از خطاهای متعددی که انجام داده اند تنها یک بار این فرصت را می‌یابند تا پاک گردنند، حتی اگر حج‌های متعددی را انجام داده باشند .

حجت الاسلام صدیق تصریح کرد: حاجی می‌بایست به این تحول اساسی که در فرصت حج ایجاد می‌شود توجه ویژه داشته باشند و از آن پاسداری کنند .

وی ادامه داد: در مناسک حج برای هر عمل غیر شرعی جریمه‌ای به عنوان دیه در نظر گرفته شده است و ظرافت‌های زیادی در آن وجود ارد که توجه به همه این نکات از جنبه‌های تربیتی زیادی برخوردار است .

حجت الاسلام صدیق گفت: حاجی در زمان قبل از اعزام زائران می‌بایست آمادگی فکری و روحی برای حج را داشته باشد و در طول سفر حج نیز با دقت نظر در اعمالی که انجام می‌دهد بر معنویت خود بیافزاید .

این کارشناس مسائل مذهبی خاطر نشان کرد: حاجی از زمانی که وارد عربستان می‌شود باید بداند که نماینده‌ای از طرف مردم بزرگ ایران است و هر گونه عمل غیر اخلاقی به پای تمام مردم ایران نوشته می شودو نام ایرانی برای آنان به یدک کشیده می‌شود  و  از این رو در کلیه رفتارها می‌بایست دقت نظر داشته باشد .

حجت الاسلام صدیق ادامه داد: پس از مراسم حج نیز حاجی باید بداند که به لطفی عظیم دست یافته و می‌بایست علی الدوام از آن مراقبت به عمل آورد تا همه مناسکی که به جا آورده است و فرصت عباداتی که داشته است به عنوان توشه این سفر معنوی تا آخر عمر به همراه او باشد .

وی در پایان در خصوص سوغات و هدیه دادن بعد از سفر تأکید کرد: درست است که این عمل سفارش شده است اما با شرایط فعلی عربستان و وهابیت و …حاجیان بهتر است سوغات خود را از داخل ایران تهیه کنند و در خصوص خریداری از آنجا هوشیارانه تر عمل نمایند .

مادر شهید احمدی‎روشن: مادران بهترین سنگربانان خانواده در برابر دشمن هستند

مادر شهید مصطفی احمدی‎روشن (شهید هسته‎ای) گفت: شاید مادران و زنان نتوانند در جهاد شرکت کنند اما بهترین سنگربانان خانواده در برابر هجمه‎های دشمن هستند.
به گزارش خبرگزاری فارس از گرگان، صدیقه سالاریان شامگاه شنبه در مراسم تجلیل از بانوان ایثارگر استان گلستان در تالار فخرالدین اسد گرگانی شهر گرگان اظهار کرد: وظیفه زنان و مردان به خوبی در اسلام ناب محمدی توصیف شده و اگر بخواهیم مادرانی موفق باشیم و فرزندانی صالح و مومن تربیت کنیم تنها در سایه عمل به احکام اسلام است.

وی در ادامه افزود: زنان باید بین وظیفه مادری، همسری و همچنین کار بیرون منزل اولویت را به مادری داده تا بتوانند نسلی موفق را به جامعه تحویل دهند.

بهترین الگو برای زنان مسلمان حضرت فاطمه (س) است

سالاریان با بیان اینکه بهترین الگو برای زنان مسلمان حضرت فاطمه (س) و زنان خاندان ایشان هستند، خاطرنشان کرد: من تنها در تربیت فرزندانم از این بانوان برجسته مدد خواستم و زیر سایه این بزرگواران به فرزندانم تعلیم دادم.

مادر شهید احمدیروشن با ذکر خاطرهای از فرزند شهیدش اذعان کرد: شهید «مصطفی احمدیروشن» همیشه شهدا را الگوی خود میدانست و با اتکا بر شهدا آرزوی شهادت میطلبید و امروز از اینکه فرزندم به آرزوی دیرینه خود رسیده است، خوشحال هستم.

وی در ادامه متذکر شد: نه تنها من بلکه تمامی مادران شهدا هیچگاه برای شهادت فرزندانشان گریه نمیکنند زیرا ما نمیخواهیم با اشکهای خود دشمنان را شاد و دوستان را غمگین سازیم.

اجازه نفوذ آمریکا در مسائل کشور را نمیدهیم

سالاریان همچنین در خصوص سخنان رهبری در رابطه با اجازه ندادن نفوذ آمریکا در ایران اذعان کرد: هیچگاه مردم دلاور ایران اجازه نفوذ به آمریکا را در مسائل کشور نخواهند داد همانگونه که رهبر معظم انقلاب اجازه نمیدهند.

وی پاسداری از نظام را وظیفه همه ملت دانست و افزود: توافقی موفق است که به نظام مقدس جمهوری اسلامی ضربهای وارد نکند و طبق فرمایشات رهبری انجام گیرد.

مادر شهید احمدیروشن با بیان اینکه جمعیت ایران رو به میانسالی است، اذعان کرد: باید در تمام مسائل به فرامین رهبر معظم گوش فرا دهیم زیرا همانطور که پژوهشگران اعلام کردهاند جمعیت ایران رو به میانسالی است.

وی افزود: نسل آینده در همه چیز نیاز به آموزشهای درست دارد که این آموزشها در گرو پرورشی مناسب صورت میپذیرد.

به گزارش فارس، «طرح لشگر فرشتگان»، برای تجلیل از بانوان مجاهده و ایثارگر کشور در سه مرحله مدرسه‌ای، شهری و استانی در سراسر کشور زیر نظر انجمنهای اسلامی دانش آموزی در حال برگزاری است.

روحانی در نشست خبری با رسانه‌های داخلی و خارجی: چیزی امضا نکرده‌ایم که آن را به مجلس بفرستیم

روحانی در نشست خبری با رسانه‌های داخلی و خارجی: نقض قطعنامه ۲۲۳۱ به معنای نقض «برجام» نیست/ رقم پول‌های بلوکه‌شده بالا نیست/ قصد دعوا با هیچ نهادی را نداریم.

رئیس‌جمهور گفت: بر اساس اصل ۱۲۵ قانون اساسی چیزی که رئیس‌جمهور یا نماینده‌اش امضا کرد باید به مجلس فرستاده شود. در حالی که ما چیزی را امضا نکردیم و نیازی هم نبوده امضا کنیم. به طور کلی برجام قاعده‌اش بر این بوده که دولت‌ها با یکدیگر تفاهم کنند.

به گزارش خبرنگار حوزه دولت خبرگزاری فارس، حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی رئیس جمهور عصر امروز (شنبه) در نشستی خبری که با حضور خبرنگاران داخلی و خارجی در پاستور برگزار شد، اظهار داشت: خوشحالم فرصتی پیش آمده تا در خدمت خبرنگاران باشم و به سوالاتی که مطرح می‌شود پاسخ دهم تا ان‌شاءالله بخشی از کارنامه دولت در طول ۲ سال گذشته تبیین شود.

وی افزود: با توجه به اینکه درهفته دولت قرار داریم یاد و خاطره شهیدان باهنر و رجایی را گرامی می‌داریم، سراسر زندگی آن شهدای بزرگوار انقلاب بود و به دنبال پیروزی انقلاب و نظام بودند، مسیر راه آنها که مسیر اخلاقی،‌ مردمی و اعتدال بود را پاس می‌داریم و امیدوارم ما هم در ادامه این مسیر موفق باشیم.

رئیس جمهور با بیان اینکه دولت یازدهم به نیمه راه خود رسیده است، تأکید کرد: ۲ سال از این افتخار برای دولت که مردم بار مسئولیت را به ما سپرده‌اند می‌گذرد، در این ۲ سال به دنبال ایجاد آرامش و ثبات در بخش‌های مختلف این جامعه بودیم، از یک دولتی که با التهاب و مشکلات فراوان در وحدت اجتماعی و سیاست خارجی و مسائل اقتصادی روبرو بود به سمت یک دولت مستقر، باثبات تلاش کردیم و همه مسئولان تلاش خود را به کار بردند تا در قدم اول در سیاست داخلی زخم جدیدی را ایجاد نکنند و بر زخم‌های گذشته مرهم بگذارند.

وی ادامه داد: دولتی که تلاش کرد روابط جناح‌ها، احزاب، گروه‌ها، ادیان و اقوام یک رابطه آشتی‌جویانه، مسالمت‌آمیز و برادرانه باشد، دولتی که تلاش کرد اگر شکاف اجتماعی وجود دارد این شکاف حتی‌الامکان ترمیم شود. در زمینه فرهنگی این دولت تلاش کرد تا فضا را مناسب‌تر کند.

رئیس جمهور در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرد: فضا برای خلاقیت‌ها، احیای اخلاق و هنر، احیای فرهنگ مناسب‌تر شود، کاری که در این ۲ سال کردیم این بود که فضای آرام‌تری را برای اصحاب فرهنگ، هنر، رسانه، دانشگاه‌ها و مراکز علمی و تحقیقاتی و روابط آنها با مراکز جهانی بهتر و صمیمی‌تر کنیم و بتوانیم در مسیر علم و دانش و تعالی هنر حرکت کنیم.

وی اضافه کرد: تلاش ما بر این بود در بخش اقتصادی به بازار آرامش ببخشیم؛ نوسان‌های شدید و تندی را در بازارها شاهد نباشیم، در بازار کالا، بازار ارز تلاش ما این بود که از نوسان‌های شدید جلوگیری و تورم را مهار کنیم، تورمی که با یک سرعت فزاینده‌ای برای جامعه نگران‌کننده بود، مهاری بر این اسب سرکش بزنیم و تورم ما یک تورم آرام و دارای کاهندگی مستمر باشد.

روحانی در بخش دیگری از سخنانش متذکر شد: چون ممکن است بتوان تورم را برای چند ماه یا یک سال کاهش داد، اما کاهندگی مستمر اساسی بود که از ابتدا آن را دنبال می‌کردیم و تا امروز به لطف خدا به آن دست یافتیم و امیدواریم تا پایان این دولت وعده ما به مردم محقق شود که گفته بودیم تا پایان این دولت تورم را تک‌رقمی خواهیم کرد. امیدواریم بتوانیم به این هدف دست یابیم.

وی با بیان اینکه ما با رکود شدید اقتصادی مواجه بودیم، گفت: در سال ۹۱ رشد اقتصادی ایران منفی ۶٫۸ بود، در سال ۹۲ باز هم منفی بود اما به منفی ۱٫۹ رسیده بود و همه تلاش ما این بود که رشد اقتصادی ایران مثبت شود و ادامه یابد و پایدار بماند، خوشبختانه در سال ۹۳ از رکود منفی خارج شدیم و رشد ما مثبت شد و به مثبت ۳ رسید و امیدواریم این رشد مثبت در سال ۹۴ ادامه یابد و بهتر شود.

رئیس جمهور بر همین اساس تأکید کرد: سال بسیار سختی را از لحاظ اقتصادی پیش رو داریم، بسیاری از کشورها با یک شرایط اقتصادی سختی مواجه هستند، برخی از کشورهایی که صادرکننده نفت بودند، به‌دلیل کاهش قیمت نفت به تورم ۳ رقمی در مدت یک سال گذشته رسیدند؛ ارزش پول ملی برخی کشورها با کاهش بسیار شدیدی مواجه شده است، ما هم البته با مشکل فراوانی مواجه بودیم و هستیم، قیمت نفت کاهش پیدا کرده است و قیمت ۱۱۰ دلاری هر بشکه نفت خام در آغاز این دولت امروز به ۴۰ دلار رسیده است.

وی خاطرنشان کرد: وقتی درآمد نفت کاهش یابد، روی بخش‌های مختلف تأثیر می‌گذارد، کاهش قیمت نفت روی صادرات غیرنفتی، گاز و پتروشیمی ما هم تأثیر می‌گذارد، بسیاری از کشورهای بزرگ دنیا در ماه‌های اخیر با نوسانات بسیار شدیدی از نظر رشد اقتصادی و حتی در بازار سرمایه‌شان مواجه شدند، به‌عنوان مثال شاهد بودیم که کشوری مثل چین با چه رشد منفی در بازار سرمایه مواجه شد.

روحانی در ادامه سخنانش با بیان اینکه همه اقتصاد دنیا به یکدیگر متصل هستند، متذکر شد: ما در یک منطقه‌ای هستیم که در طول ۲ سال گذشته همسایگان و منطقه ما با مشکلات امنیتی فراوانی مواجه شدند و بی‌تردید ناامنی منطقه روی مسائل اقتصادی تأثیرگذار خواهد بود.

رئیس جمهور همچنین گفت: اما در عین حال مسیر اقتصادی ما مسیر قابل قبولی بوده است و در بخش‌های مختلف دارای رشد مثبت بسیار خوبی بودیم، در بخش صنعت، معدن و کشاورزی و تحولات اقتصادی خوبی داشته‌ایم، در زمینه انرژی می‌بینید که تولید گاز ما حدود ۱۲۰ میلیون مترمکعب در روز افزایش یافته است و تولید نفت ما از ۲٫۷ میلیون بشکه به ۲٫۹ رسیدیم؛ در پتروشیمی سال گذشته رشد بالای ۹ درصد را تجربه کردیم، ۴۴٫۵ میلیون تن تولید محصولات پتروشیمی ما بوده است.

وی با بیان اینکه در زمینه معادن نیز رشد قابل ملاحظه‌ای داشتیم، گفت: از شرکت‌های مختلف برای حضور، اکتشاف و سرمایه‌گذاری در بخش معادن ایران دعوت شده است که تحول بسیار مثبتی را در آینده در بخش معدن خواهیم داشت، امروز هم روند ما روند مثبتی است.

روحانی با اشاره به معضل آب در کشور، خاطرنشان کرد: کشور ما با خشکسالی مستمری طی سال‌های گذشته مواجه بوده است و امسال هم این خشکسالی ادامه پیدا کرده است، نزول رحمت الهی از سال قبل هم کم‌تر بوده است، مخصوصا بعضی از استان‌ها بسیار با مشکل خشکسالی مواجه بوده‌اند، ما با مشکلات بسیار زیادی حتی برای آب آشامیدنی مردم مواجه بودیم که به لطف خدا در حال عبور از این مشکلات هستیم، برای حل این مشکلات درحال برنامه‌ریزی هستیم.

وی با بیان اینکه منابع آبی ما کم است، گفت: باید برنامه‌ریزی لازم انجام شود و این دولت سرمایه‌گذاری لازم و بسیار خوبی در زمینه تحصیل منابع جدید آب انجام داده است، حتماً این سرمایه‌گذاری که در این ۲ سال برنامه‌ریزی شده و انجام گرفته در دولت‌های قبل نبوده است، ما حدود ۱۷ میلیارد دلار برای آب برنامه‌ریزی کردیم که سالانه حدود ۲ میلیارد دلار بتوانیم برای منابع آبی مصرف کنیم و امیدواریم به رقم‌های خوبی از لحاظ منابع آبی چه از نظر استفاده از سدها و آب هایی که از کشور عبور می‌کند و خارج می‌شود، برسیم.

رئیس‌جمهور در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اقدامات دولت در حوزه کشاورزی و افزایش بهره‌وری در این زمینه گفت: کانال‌کشی، زهکشی در زیر سدها یکی از مسائل مهمی است که به مسئله بهره‌وری کمک می‌کند و به طور کلی اقدامات دولت در راستای افزایش بهره‌وری در حوزه کشاورزی نسبت به گذشته ۱۷۱درصد رشد داشته است.

روحانی با بیان اینکه در بخش کشاورزی در منطقه خوزستان و ایلام با طرح دولت حدود ۴۴هزار هکتار اراضی تحت پوشش کشاورزی مدرن قرار گرفتند افزود: در سال جاری نیز ۸۲هزار هکتار از اراضی دیگر نیز در این منطقه از کشاورزی مدرن برخوردار خواهند شد و این طرح نیز با قوت در سراسر کشور اجرایی می‌شود.

وی با اشاره به اقدامات مثبت دولت در زمینه اجتماعی تأکید کرد: دولت در حوزه تحت پوشش قرار دادن مردم و بیمه سلامت اقدامات مثبتی داشته و شاهد حضور پزشکان و متخصصان در همه بخش‌ها و شهرستان‌ها و شهرها در سراسر کشور هستیم و همچنین تجهیزات پزشکی در مراکز بیمارستانی در حال نوسازی است و هزینه درمان مردم نیز با اجرای طرح سلامت کاهش یافته و امسال نیز اجرای این طرح ادامه خواهد داشت.

رئیس دولت یازدهم با اشاره به مسئله سیاست خارجی در این دولت گفت: در مسئله سیاست خارجی ما به یک ثبات، آرامش و تعامل مثبت با جهان رسیدیم و همین امر موجب بازسازی چهره ایران در افکار عمومی جهان شده به طوری که امروزه نگاه به ایران چیز دیگری است و کمتر شاهدیم که نام ایران اینگونه و تماماً به طور مثبت مطرح شده باشد البته به جز سال‌های اول انقلاب و برخی از مقاطع نام ایران اینگونه به عنوان کشور صلح‌خواه و تعامل‌گرا در جهان مطرح شد.

روحانی با بیان اینکه تقریباً طرح ایران هراسی شرایط وخیمی را سپری می‌کند و دشمنان سعی می‌کنند با دمیدن اکسیژن این طرح را زنده جلوه دهند، افزود: طرح ایران‌هراسی به سمت مرگ همیشگی پیش می‌رود و امیدواریم این راه مثبت را در مقابله با طرح ایران هراسی ادامه دهیم.

وی با اشاره به پرونده هسته‌ای ایران و با بیان اینکه ملت ایران توانست با یک حرکت بسیار خوب و منسجم به یک نقطه مطلوب برسد، اظهار داشت: آنچه که باعث موفقیت ما در تمام زمینه‌ها تا کنون بوده این است که ما عجولانه و یک شبه تصمیم‌گیری نکردیم و از خرد جمعی بهره‌مند شدیم و هرجا که پیروز شدیم به خاطر استفاده از خرد جمعی و به دلیل پشتیبانی و حضور مردم بوده است.

رئیس‌جمهور تأکید کرد: همچنین مردم در مسئله هسته‌ای به این نتیجه رسیدند که موفقیت در پرونده هسته‌ای به نفع کشور است که ما هم اکنون در حال نهایی شدن برای این موفقیت هستیم.

روحانی با طرح این مسئله که برخی عنوان می‌کنند با توجه به اینکه گفته می‌شود این پرونده حل شده اما آثارش را نمی‌بینیم، گفت: اگر می‌خواهیم در فضای کشور و هم فضای منطقه و جهان آثار این موفقیت را ببینیم باید این پرونده نهایی شود و هنگامی که نهایی شد و تحریم‌ها یکی پس از دیگری برداشته شدند در ماه‌های آتی تأثیر آنها را خواهیم دید.

وی با بیان اینکه آنچه که ما در این میان از آن بهره‌‌مند شدیم اعتماد بیشتر مردم بوده است، تصریح کرد: در این دو سال تلاش ما برای ایجاد ثبات و آرامش بود و ان‌شاءالله در دو سال آینده تلاش ما برای ایجاد رونق، رشد و پیشرفت خواهد بود.

رئیس دولت یازدهم ادامه داد: ما برای تحقق همه این زمینه‌ها در این دو سال مقدمات لازم را فراهم کردیم و همچنین در حوزه رونق و رشد اقتصادی امسال شاهد یک انتخابات بسیار خوب خواهیم بود و در زمینه سیاسی این موضوع نمایان می‌شود و ان‌شاءالله با مشارکت بسیار خوب مردم شاهد یک انتخابات شکوهمند و شاهد انتخابات رقابتی‌تر از گذشته و با احساس سلامت بیشتر که دولت این احساس را در انتخابات آتی بالاتر می‌برد، خواهیم بود. البته همه نهادها باید در این راستا دست به دست هم دهند.

روحانی تأکید کرد: ما قصد دعوا با هیچ نهادی را نداریم البته من در انتخابات به عنوان مسئول اجرای قانون اساسی به وظایفم عمل خواهم کرد. البته امکان دارد برخی خوشحال شوند و بعضی خوشحال نشوند.

وی خاطرنشان کرد: اجرای قانون وظیفه دولت و همه ماست و ان‌شاءالله آثار را خواهیم دید.

رئیس جمهور در ادامه نشست خبری در پاسخ به سؤال خبرنگار روزنامه اطلاعات پیرامون راهکار حل مشکلات اقتصادی و موانع اصلی بر سر فعالیت اقتصادی دولت و اینکه مرد شماره یک دولت در حل بحران اقتصادی کیست، گفت: ابتدا لازم است تبریک بگویم به روزنامه اطلاعات برای اینکه توانست ۹۰ سال به صورت متسمر در کار رسانه‌ای فعالیت حرفه‌ای انجام دهد، هم برای کارکنان این روزنامه و هم برای دوست عزیزم جناب آقای دعایی که زحمات بسیار زیادی می‌کشد.

روحانی افزود: اقتصاد ما هم با مشکل اقتصاد نفتی بودن هم با مشکل اقتصاد رانتی بودن، هم انحصار در برخی از زمینه‌ها و هم حضور پررنگ برخی از دستگاه‌هایی که خیلی در شأن آنان کار اقتصادی نیست و همچنین عدم اجرای درست سیاست‌های کلی اصل ۴۴ روبه‌رو است.

وی افزود: بنا بود سیاست‌های اصل ۴۴ اجرا شود و ما اقتصاد را به بخش غیردولتی بسپاریم نه اینکه اسم آنان را عوض کنیم و همان حکومتی و دولتی و با شکل‌های متفاوت بماند. متأسفانه آن سیاست‌ها درست اعمال نشد. اولین قدم دولت در این دو سال این بود که واگذاری‌ها به طور صحیح به بخش غیردولتی صورت گیرد و دولت در این امر موفق بوده است.

روحانی با اشاره به تلاش دولت برای شفاف‌سازی فعالیت‌های اقتصادی گفت: اینکه اطلاعات باید در اختیار همه قرار گیرد، فعالیت‌های اقتصادی باید بر روی سایت‌ها بیاید و همه ببینند. این بدین خاطر است که ما بتوانیم از فساد جلوگیری کنیم.

رئیس‌جمهور با بیان اینکه دولت الکترونیک یکی از راه‌های جلوگیری از فساد است، گفت: ما باید بتوانیم اطلاعات را در معرض افکارعمومی قرار دهیم و مردم همه شاهد باشند و قانون را برای همه یکسان اجرا کنیم، این یکی از کارهای سخت است. نمی‌دانم چرا حق اینقدر تلخ است، هر جا می‌گوییم قانون باید اجرا شود، برخی‌ها ناراحت می‌شوند.

وی افزود: بعضی‌ها دعوت به قانون را می‌گویند حاشیه‌سازی نکنیم، پس قانون شد حاشیه! پس متن همان رانت و بی‌عدالتی می‌شود. همه باید تسلیم قانون شویم و راه دیگری وجود ندارد. برای پیشرفت کشور همه باید قانون را اجرا نیم و در برابر قانون خاضع باشیم. نمی‌خواهم بگویم دولت در زمینه ایجاد عدالت، حذف رانت و انحصارها کاملاً موفق بوده، اما قدم‌های خوبی برداشته و انشاالله ادامه خواهد داد.

روحانی رسانه‌ها را ابزار مهمی برای تحقق مبارزه با فساد عنوان کرد و گفت: یکی از راه‌های مبارزه با فساد، رسانه‌های آزاد هستند. نباید یک رسانه حاشیه امنیتی داشته باشد و یک رسانه نداشته باشد، همه باید دارای امنیت واحد باشند. یکی از رانت‌ها در همین موضوع رسانه‌ها هم هست.

رئیس‌جمهور تصریح کرد: نمی‌دانم چگونه است که یک رسانه هر چه بگوید هیچ مشکلی برای او پیش نمی‌آید، یک رسانه کوچکترین خطا بکند همه دستگاه‌ها فعال می‌شوند و می‌گویند باید قانون را اعمال کنید، این در حالی است که قانون باید برای همه اجرا شود.

وی اقدام دولت در بحث سلامت را یکی از قدم‌های مهم دولت برای عدالت اجتماعی خواند و گفت: امروز شاهدیم همه آنانی که گرفتارند و مشکل دارند وقتی به بیمارستان مراجعه می‌کنند، با مشکلات کمتری درمان می‌شوند، بحث امنیت غذایی یکی از آن‌ راه‌ها بود که ما بتوانیم به بخشهای کم‌درآمد کمک کنیم.

روحانی هدف دولت را ایجاد عدالت اجتماعی، پرهیز از رانت‌ها و جلوگیری از فساد عنوان کرد و گفت: فکر می‌کنم دولت در این راه قدم‌های خوبی برداشته است که البته قدم‌های بیشتری پیش روست.

رئیس‌جمهور پیرامون مرد شماره یک دولت در حل بحران اقتصادی گفت: در بحث اقتصاد، اجرای برنامه مهم است، البته تیم اقتصادی ما و ستاد اقتصادی ما معلوم است. این دولت بیشتر برنامه‌محور است تا شخص‌محور.

روحانی در ادامه این نشست خبری در پاسخ به سؤال خبرنگار شبکه خبر پیرامون این موضوع که دولت چطور می‌خواهد بین اقتصاد مقاومتی و مراودات تجاری با غرب تعادل ایجاد کند که این بار ایران بازار مصرفی کالاهای اروپایی نشود، گفت: ما در گذشته درآمد ارزی خوبی دراختیار داشتیم، بیش از ۷۰۰ میلیارد دلار درآمد ارزی دراختیارمان بود اما حاصل آن تعطیلی ۲ هزار بنگاه صنعتی و بازماندن ۵۰۰ هزار نفر از اشتغال در بخش صنعتی بود.

وی افزود: اثر این وضعیت این بود که ما تقریباً اشتغال خالص صفر داشتیم، البته هر سال عده‌ای می‌آیند و عده‌ای خارج می‌شوند، اما اینکه تعداد بیکارهای ما ثابت بماند، نشان می‌دهد اشتغال ما مؤثر نبوده است.

رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: در آن مدت نتیجه این شد که ایران، بهشتی برای مهندسی و کارگران خارجی شد، آنها کالا تولید کردند و ما با پول نفت از آنان کالا خریدیم و وارد بازارمان کردیم، البته ممکن است ما عیناً دچار همین مشکل بشویم.

روحانی در همین خصوص از رسانه‌ها، متخصصین و دانشگاهیان خواست کار دولت را خوب نظارت کنند و هم به صراحت دولت را نقد کنند.

وی با اشاره به تصمیم دولت برای دوران بعد از تحریم گفت: من در دولت و در جلسه ستاد اقتصادی بارها این مطلب را گفتم که بعد از تحریم، ما برای حضور بنگاه‌های خارجی، شرکت‌های خارجی و دولت‌های خارجی اگر ذهن آنان این باشد که ایران بازار ۸۰ میلیونی در اختیار آنان قرار می‌دهد، خطا می‌کند و ما نباید بگذاریم، البته آنان منافع خودشان را دنبال می‌کنند.

رئیس‌جمهور در ادامه گفت: با مقامات و مسئولانی که با من ملاقات داشتند به صراحت گفتم که سیاست ما بر این است که شما در این کشور سرمایه، تکنولوژی بیاورید و با ایرانی‌ها مشارکت می‌کنید و بخشی از بازار ایران و بازار منطقه و جهان دراختیار هر دوی ما قرار گیرد، آن وقت اشتغال برای جوانان ما به وجود می‌آید.

روحانی معضل اصلی امروز کشور را اشتغال عنوان کرد و گفت: هدف نهایی اشتغال است و ما باید این معضل را حل کنیم. من امیدوارم دولت در این مسیر به خوبی بتواند حرکت کند و اگر غیر از این باشد کشور ضرر می‌کند.

وی ادامه داد: ما باید به اینجا برسیم که پول نفت ما در بخش سرمایه‌گذاری‌های اصلی در کشور مصرف شود. آنچه ما نیاز به مصرف و واردات داریم، چه تجهیزات باشد و چه قطعات باشد، باید از صادرات غیرنفتی به دست آوریم. البته ما در چهار ماه اول امسال برای اولین‌بار تراز مثبت داشتیم، یعنی واردات و صادرات ما یکسان بوده است.

رئیس جمهور افزود: ما باید از طریق صادرات غیرنفتی آنچه را که نیاز داریم تأمین کنیم و نفت در زمینه سرمایه‌گذاری‌های اساسی در کشور برود. وقتی خارجی‌ها حضور پیدا می‌کنند معنای آن یعنی حضور سرمایه، حضور تکنولوژی و مشارکت با بنگاه‌های اقتصادی ایران برای تأمین بخشی از مصارف داخلی و بازار منطقه و جهان است.

حجت‌الاسلام حسن روحانی در پاسخ به سؤال خبرنگار خبرگزاری فارس مبنی بر اعلام ارقام مختلف برای پول‌های بلوکه‌شده ایران در خارج از کشور که این میزان از ۲۹ میلیارد دلار تا ۱۸۰ میلیارد دلار مطرح شده،گفت: البته رقم‌هایی که شما به آن اشاره کردید برخی با واقعیت منطبق نیست، اما همان طوری که شما بیان کردید، ارقام مختلفی بیان می‌‌شود که این ارقام می‌تواند درست باشد.

وی ادامه داد: گاهی کل ارزهایی که ما در خارج از کشور داریم در مجموع چقدر است و گاهی کل ارقامی که مربوط به صندوق توسعه ملی است، منها و کم می‌شود و گاهی رقمی که مربوط به ذخایر بانک مرکزی است که از آن کسر می‌شود، بخشی از این پول مال دولت است که تبدیل به ریال و وارد خزانه می‌شود که خیلی بالا نیست و رقم‌هایی است که از سوی مقامات اقتصادی و رئیس بانک مرکزی آن را اعلام کردند.

روحانی خاطرنشان کرد: رقمی که مال دولت است، رقم زیاد نیست، اما در کل بخشی از این پول ذخایر بانک مرکزی است که برای کل تحرکات اقتصاد خارجی ما تأثیرگذار است و مهم است و پشتوانه مهمی برای حرکت‌های اقتصادی خواهد بود، بخشی برای صندوق توسعه ملی است که بسیار مهم است و می‌تواند در بخش‌های موردنظر فعال شود، بنابراین در برخی از این ارقام اغراق و مبالغه هست، اما اینکه چند گونه رقم گفته می‌شود بستگی دارد که کل آن را در نظر بگیریم یا اینکه پول ذخایر بانک مرکزی و پول صندوق توسعه ملی را از آن کم کنیم ، بنابراین این رقم‌ها مختلف است.

رئیس‌جمهور در پاسخ به سؤال خبرنگاری مبنی بر اینکه دولت یازدهم تا کنون چه اقداماتی در راستای جلوگیری از فرار مغزها انجام داده است، گفت: تکیه‌گاه اصلی ما نسل جوان و تحصیل‌کرده ماست، یکی از بخش‌هایی که می‌تواند جاذبه برای سرمایه‌گذاران خارجی داشته باشد توسعه نیروی انسانی است.

روحانی با بیان اینکه نسل جوان ما در داخل کشور و چه کسانی که در خارج از کشور هستند اکنون امیدوار به پیشرفت و رشد هستند، افزود: ما باید این اطمینان را در مقام عمل ایجاد کنیم، عملکرد دولت در دو سال گذشته در این بخش امیدوارکننده برای مردم و نسل جوان بوده است.

وی ادامه داد: وقتی نسل جوان ما می‌بیند که این دولت قادر است یکی از معضل‌های بین‌المللی را با منطق حل و فصل کند و زمینه را برای جذب سرمایه‌گذاری ایجاد کند آنها فکر می‌کنند که اگر در داخل کشور حضور داشته باشند زمینه حمایت از آنها هم بیش از گذشته فراهم خواهد شد.

رئیس دولت یازدهم ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان را یکی دیگر از اقدامات دولت در راستای جذب تحصیل‌ کردگان و جوانان برای کسب موفقیت در حوزه علمی برای کشور عنوان کرد و گفت: با ایجاد این شرکت‌های دانش‌بنیان و جذب ایرانیان خارج از کشور ما شاهد حضور متخصصان ایرانی خارج از کشور هستیم و در واقع با اینگونه اقدامات فرار مغزها معکوس شده است و هرچه که این شرکت‌ها فعال‌تر شوند می‌توانند نیروهای فعال و متخصص ایرانی خارج از کشور را بیشتر جذب کنند.

روحانی همچنین در پاسخ به این سؤال که آیا این انتظار قانونی وجود نداشت که بر اساس اصول ۷۷ و ۱۲۵ قانون اساسی که از نظر قانون در خصوص تعهدات و معاهده‌های خارجی کاملاً‌روشن است دولت به وظیفه خود در این زمینه عمل کند و بررسی و برجام را به عنوان یک لایحه به مجلس بفرستد؟ گفت: طبق قانون اساسی و بر اساس اصل ۷۷ و ۱۲۵ که در واقع این اصل بیشتر بند ۷۷ آن را بیشتر تبیین می‌کند، در اصل ۲۵ قانون می‌گوید وقتی یک توافقنامه و معاهده‌ای را رئیس‌جمهور یا نماینده رئیس‌جمهور امضاء می‌کند باید آن را برای تصویب به مجلس فرستاد.

روحانی ادامه داد: ما چیزی را امضاء نکردیم نه تنها رئیس‌جمهور بلکه نماینده رئیس‌جمهور هم چیزی را امضاء نکرده است، در واقع آنچه که امروز انجام می‌گیرد نسبت به معاهده‌ای بوده که قبلاً ایران آن را پذیرفته بود و همه این بحث‌ها برای این است که می‌گویند معاهده NPT را درست اجرا کرده‌اید یا خیر؟ که ما اعلام می‌کنیم درست اجرا کردیم اما یک عده‌ای مخالف ما بودند و اعلام کردند که درست اجرا نمی‌کنیم.

رئیس‌جمهور ادامه داد: تمام مذاکرات هم برای این بود که ما ثابت کنیم این اتهامات به جمهوری اسلامی ایران به ناروا است و یک اعتمادی هم آنها نسبت به برنامه هسته‌ای ایران داشته باشند، بنابراین تمام بحث‌ها برای درست اجرا شدن معاهده‌ای بوده که قبلاً ایران جزء‌ آن معاهده شده و مجلس قدیم هم این موضوع را در رژیم قبل تصویب کردند و به صورت قانون در آمده بود.

رئیس دولت یازدهم با بیان اینکه امروز معاهده جدیدی وجود ندارد، گفت: شما در برجام هم نگاه کنید می‌بینید که می‌گوید ایران به صورت داوطلبانه اقدامات ذکر شده را انجام می‌دهد. بعلاوه اینکه هیچ کشوری از اعضای ۱+۵ این متن را به پارلمان خودشان برای تصویب نفرستادند که ما بخواهیم این اقدام را انجام دهیم ضمن اینکه اگر این متن یا برجام به پارلمان فرستاده شود یک الزامی بر دولت به وجود می‌آید، یعنی در این اقدام ما کار را به نفع آنها انجام دادیم. ضمن اینکه ممکن است کسی هم نظرش این باشد که طبق قانون اساسی باید به مجلس فرستاده شود.

روحانی ادامه داد: به مجلس فرستاده شدن برجام معنایش این است چیزی که رئیس‌جمهور تا کنون امضاء نکرده است، رئیس‌جمهور آن را امضاء کند و معنای دیگرش آن است چیزی که وزیر خارجه تا کنون آن را امضاء نکرده، امضا کند و این در ادامه به مجلس برود و به تصویب برسد یعنی با این اقدامات تنها برای خودمان الزامات ایجاد می‌کنیم که هیچ کشوری این کار را انجام نداده است.

رئیس دولت یازدهم تأکید کرد: بقیه رئیس‌جمهورها و وزرای خارجه کشورهای دیگر هم امضاء نکرده‌اند که ما بخواهیم این کار را بکنیم. چرا ما می‌خواهیم یک فشاری را از لحاظ حقوقی بر مردم ایران وارد کنیم، فشاری که ما هیچ الزام و نیازی به آن نداریم.

رئیس‌جمهور با بیان اینکه اصل ۱۲۵ قانون اساسی کاملاً این بحث را روشن می‌کند، ادامه داد: بر اساس این اصل گفته شده چیزی که رئیس‌جمهور یا نماینده‌اش امضاء کرد به مجلس فرستاده شود. در حالی که ما چیزی را امضاء نکردیم و نیازی هم نبوده امضاء کنیم. و به طور کلی برجام قاعده‌اش بر این بوده که دولت‌ها با یکدیگر تفاهم کنند و توافق نهایی در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب برسد که به این شورا فرستاده شده و به تصویب رسیده است، بنابراین از ابتدای برنامه برجام و حتی قبل از اینکه به توافق نهایی برسیم برنامه این بوده است.

رئیس‌جمهور افزود: شبیه همین اقدامات نیز ما در توافق ژنو هم داشتیم و این توافق ژنو هم عیناً شبیه همین مسئله بوده است منتها آن کوتاه مدت بوده که امکان دارد به درازا بکشد و به ده سال بکشد ولی عین بحث برجام بوده و به مجلس هم فرستاده نشد، ما در گذشته هم تفاهماتی در زمینه هسته‌ای داشتیم که می‌توان به توافق پاریس و بیانیه سعدآباد اشاره کرد که هیچکدام به مجلس فرستاده نشد و هیچکس هم نگفت که چرا به مجلس نرفت و این متن برجام هم همانند همین بحث‌هایی است که مطرح شد.

روحانی خاطرنشان کرد: البته ممکن است این بحث مطرح باشد که نهادهایی باید این متن برجام را بررسی کنند. البته شما می‌دانید که پرونده هسته‌ای از روز اول تحت نظر شورای عالی امنیت ملی اداره می‌شد و این کار هم از سال ۸۲ آغاز شد و هم اکنون هم تحت نظر این شورا کارها در حال انجام است و تا کنون بررسی‌های فراوانی صورت گرفته و تقریباً مراحل نهایی خود را سپری می‌کند و قاعدتاً آنچه که بر اساس اصل ۷۶ تحت نظر شورای عالی امنیت ملی است و این شورا در نهایت اگر تصویب کند به طور طبیعی این اصل حاکم بر آن دو اصلی است که در ابتدا ذکر شد.

رئیس جمهور در ادامه در پاسخ به سؤال خبرنگاری درباره رفع حصر محصورین، توضیح داد: تلاش دولت ابتدا بر این بوده که در داخل جامعه ما احساس آرامش بیشتری کنند و اگر موضوعی در گذشته در این کشور بوده و ما می‌توانیم این موضوع را طبق قانون پایان دهیم، این کار را انجام دهیم. به هر حال ادامه یک مشکلی که در جامعه به‌وجود آمده، حالا حق با این طرف بوده یا آن طرف بالاخره قوه قضائیه حکم می‌کند، اما اینکه یک موضوع را تبدیل کنیم به یک مسئله دائمی در کشور، خوب نیست و کسی سودی نمی‌برد.

وی افزود: این چه خاصیتی دارد، باید تلاش کنیم قانون اجرا شود، کسی که خطا یا اشتباهی کرده باید قانون نسبت به آن فرد اجرا شود، اما اینکه موضوع را تبدیل کنیم به یک موضوع تکراری در کشور، درست نیست. اقتدار یک نظام و دولت این است که بتواند مسائلش را سریع‌تر نهایی کند، مثل همین برنامه هسته‌ای، اگر بتوانیم مسائل را هرچه سریع‌تر در چارچوب منابع ملی نهایی کنیم به نفع ماست.

رئیس جمهور ادامه داد: هفته قبل که ما خدمت مقام معظم رهبری بودیم، ایشان فرمودند خوب شد پرونده هسته‌ای بالاخره تمام و جمع شد، اینکه بخواهیم یک موضوع داخلی یا خارجی را طولش بدهیم درست نیست؛ در دوران انتخابات ریاست جمهوری مسائلی در رابطه با این موضوع مطرح می‌شد که بنده در آنجا هم این مسئله را به صراحت مطرح کردم، شاید صریح‌ترین بحث در این زمینه در دانشگاه شیراز مطرح شد، خیلی هم از آن جو خوشحال شدم، سالن بزرگ دانشگاه شیراز ۳ قسمت بود که عده‌ای در سمت راست سالن نشسته بودند،‌ عده‌ای در سمت چپ و عده‌ای وسط، اتفاقاً راستی‌ها سمت راست نشسته بودند و چپی‌ها هم سمت چپ، آنجا گفتم برخی از مسائل هست که کار دولت نیست؛ یعنی دولت به تنهایی نمی‌تواند آن را حل‌وفصل کند،‌ اما حتماً می‌تواند مقدمات امر را فراهم و شرایط لازم را ایجاد کند.

وی اضافه کرد: بنده تلاش خودم را در زمینه حل معضلات سیاسی ـ‌ اجتماعی در چارچوب مصالح و منافع ملی انجام دادم، اما در زمان خودش بیش‌تر می‌توان این کار را انجام داد. شما گفتید پاسخ دیپلماتیک ندهید، اما واجب هم نیست که همه چیز را اعلام کنیم، اعلام پیش از موعد یک خبر مانند چیدن میوه نارس است.

رئیس جمهور تأکید کرد: همه باید تلاش کنیم به وحدت، اتحاد و همدلی بیش‌تر برسیم، همه باید از گذشته درس بگیریم و بیاموزیم و اجازه ندهیم اگر انحراف یا خطایی بوده، آن انحراف یا خطا تکرار شود، اما در عین حال باید حوصله لازم را هم به خرج دهیم تا بتوانیم در یک زمان مناسب مسائل را به حل‌وفصل نهایی برسانیم، هم باید تعامل‌گرا باشیم و هم تحمل‌گرا.

رئیس جمهور در ادامه این نشست خبری در پاسخ به سؤال خبرنگار شینهوا چین درمورد آینده روابط ایران و این کشور پس از توافق هسته‌ای گفت: روابط ما خوشبختانه با چین، روابط خوبی است و از ابتدای این دولت هم فرصت‌هایی بوده برای افزایش تعامل دو کشور وجود داشته که سعی کردیم از این فرصت‌ها نهایت استفاده را ببریم.

وی توضیح داد: بنده خودم با رئیس‌جمهور چین در سفرهای مختلف از جمله سفر به چین، ملاقات و صحبت کردم، در سفر اخیر به روسیه باز هم با رئیس‌جمهور چین ملاقاتی داشتم، روند روابط دو کشور رو به پیشرفت است و طرح‌های بسیار زیادی پیش روی ماست که چینی‌ها می‌توانند حضور یابند و در آنها مشارکت کنند. از جمله در همین توافق هسته‌ای «برجام» یکی از نکاتی که مطرح و مورد توافق است، راکتور آب سنگین اراک توسط چین و یکی از کشورهای ۱+۵ که احتمالاً آمریکا خواهد بود، پیشرفته‌تر شود.

رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: ما با رئیس‌جمهور چین ۷ گروه کاری را برای توسعه روابط مشخص کردیم که این ۷ گروه تشکیل شده است، این ۷ گروه کاری مسائل را برای آینده روابط ایران و چین بررسی می‌کنند که امیدوارم در آینده بتوانیم همه طرح‌هایی که مدنظر ماست جاری و عملیاتی کنیم.

وی تأکید کرد: چین یکی از کشورهای مهم در آسیاست و ما مصمم هستیم روابط‌مان هم با چین و هم با روسیه و سایر کشورهای مهم منطقه توسعه یابد.

روحانی در ادامه سخنانش در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه چشم‌انداز قدرت دفاعی ایران در دوران پساتحریم را چطور ارزیابی می‌کنید؟ گفت: یکی از نکاتی که در جریان توافق هسته‌ای مورد بحث بود و شاید هم هنوز در گوشه و کنار کشور مطرح باشد همین موضوع است که آیا «برجام» و توافق نهایی با ۱+۵ موجب کاهش قدرت دفاعی ایران خواهد شد یا موجب افزایش قدرت دفاعی ایران؟

رئیس‌جمهور در این زمینه توضیح داد: ما باید در قدرت ملی به دنبال بازدارندگی در برابر انواع تهدیدات باشیم، یکی از انواع بازدارندگی در بخش دفاع است، حقوق، سیاست خارجی و مسائل اقتصادی از دیگر ارکان بازدارندگی یک کشور محسوب می‌شود.

وی افزود: معنای اقتصاد مقاومتی این است که کاری کنیم ایران اسلامی غیرقابل تحریم باشد، اگر به این نقطه برسیم که جمهوری اسلامی ایران غیرقابل تحریم باشد، این یعنی بازدارندگی، یعنی ما بتوانیم در برابر تحریم بازدارندگی ایجاد کنیم، در عموم قدرت بازدارندگی ایران افزایش پیدا کرده است، در زمینه دفاعی در این دولت طی ۲ سال گذشته نسبت به ۱۰ سال گذشته، پیشرفت ما در تکنولوژی‌های مربوط به بخش دفاعی هم بیش‌تر بوده و هم بنیه دفاعی ما قوی‌تر شده است و هم انبارهای ما از تجهیزات و سلاح‌های راهبردی بیش‌تر شده است.

رئیس‌جمهور تصریح کرد: در «برجام» اصلاً چیزی راجع به بحث موشک، دفاع و سلاح مطرح نشده است، چیزی که وجود دارد در قطعنامه ۲۲۳۱ است، طبق قطعنامه‌های قبلی کلا خرید و فروش، صادرات و واردات تسلیحات نظامی برای ایران ممنوع شده بود، این جزء مواردی بود که شامل تحریم‌های بین‌المللی شده بود، اما در این قطعنامه جدید به جای تحریم تبدیل به محدودیت شده بود، طبق قطعنامه ۲۲۳۱ دوران محدودیت صادرات و واردات تسلیحات نظامی ۵ سال شده است.

رئیس‌جمهور گفت: در زمینه موشکی هم طبق قطعنامه مذکور محدودیت دائمی تبدیل به ۸ سال شده است، دراین قطعنامه گفته شده که ایران موشکی را برای پرتاب کلاهک هسته‌ای طراحی نکند؛ ما هیچ وقت به دنبال سلاح هسته‌ای نبوده و نیستیم.

وی تأکید کرد: ما رسما اعلام کردیم که قائل به همین بندها به همین صورتی هم که در قطعنامه ۲۲۳۱ آمده نیستیم، در خود «برجام» هم تصریح کردیم که نقض قطعنامه به معنای نقض «برجام» نیست، این موضوع در خود «برجام» تصریح شده است. ما نسبت به بنیه و قدرت دفاعی‌مان هیچ‌گونه محدودیتی را نپذیرفتیم و نخواهیم پذیرفت. آنچه برای دفاع از کشورمان لازم باشد اعم از موشک یا غیر موشک ما ادامه می‌دهیم کما اینکه فاتح ۳۱۳ را رونمایی کردیم برای اینکه دنیا بداند مسیر ما همان مسیری است که به صراحت در مذاکرات گفته‌ایم.

روحانی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه توافق هسته‌ای چه مزایایی می‌تواند برای کشورهای عربی منطقه داشته باشد؟ توضیح داد: یکی از آثار این توافق ایجاد اعتماد بیش‌تر میان رهبران کشورهایی است که قبلاً نسبت به اهداف هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران تردید داشتند، کشورهای همسایه یا غیرهمسایه ما در منطقه اگر احساس‌شان این باشد که ما به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای هستیم، به معنای برهم زدن توازن منطقه‌ای است، این امر روابط دوستانه ما را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما توافق هسته‌ای بر اعتماد بیش‌تر کشورهای منطقه به ایران تأثیرگذار خواهد بود.

وی ادامه داد: به نظر می‌رسد اگر یک یا دو کشور را در منطقه استثنا کنیم، همه کشورهای منطقه می‌دانستند که ما به دنبال سلاح کشتار جمعی و سلاح هسته‌ای نبوده و نیستیم و کلا خواهان روابط بهتر با همه همسایگان هستیم، با عربستان سعودی هم در ابتدای دولت گفتم که خواهان روابط بهتر با عربستان هستیم و به دنبال روابط صمیمانه‌تر با این کشور هستیم، متأسفانه مشکلاتی که پیش آمد از جمله در یمن، این فضا را از بین برد.

وی تأکید کرد: امیدوارم باز هم رهبران منطقه در چارچوب منافع ملی و مصالح منطقه عمل کنند و دست از جنگ و خشونت بردارند، با دخالت در امور داخلی دیگر کشورها نمی‌توانیم به اهداف موردنظر خودمان برسیم، آنها باید توجه کنند ملت یمن، ملت بزرگ، دلاور و شجاعی هستند، بیش از ۱۰۰ روز است که عربستان، یمن را بمباران می‌کند، اما در مقاومت و ایستادگی ملت یمن تأثیری نداشته است، ما اراده لازم را برای روابط بهتر با کشورها داریم، مقامات عربستان شرایط را برای این روابط آماده کنند و اجازه ندهند شرایط بسیار بدی که امروز در منطقه حاکم است از جمله کشتار بی‌گناهان ادامه یابد.

رئیس‌جمهور در بخش دیگری از سخنانش در پاسخ به سؤالی درباره شکایت فردی از یک مقام دولتی، توضیح داد: امیدواریم هاله‌ای که گفتید درباره ابهام حل شود! هر کسی از نظر حقوقی آزاد است که شکایتی را مطرح کند، ما هم هیچ ابایی نداریم از اینکه فردی از یک مقام دولتی بخواهد شکایت کند،‌ شاید از یک دیدگاه به نفع این دولت باشد که فرصتی پیش می‌آید برای تبیین بیش‌تر برخی موارد.

وی خاطرنشان کرد: اگر ما بیاییم توضیح دهیم که قبلاً چه اتفاقاتی افتاده و چه کارهایی انجام شده است، در این شرایط تبدیل می‌شود به بیان مواردی که در دولت گذشته صورت گرفته است و این موضوع از نظر من نه خواست مردم است و نه فرصت این کار را داریم. البته هر وقت مناسبتی پیش آمده به مسائلی اشاره کرده‌ایم.

رئیس‌جمهور ادامه داد: خدمت مقام معظم رهبری گفتم که از ابتدای دولت با ۳ چاله بزرگ مواجه بودیم که هنوز هم این چاله‌ها پر نشده‌اند. آنجا توضیح دادم که بدهی‌های کلان دولت یکی از آن چاله‌هایی بود که به این زودی‌ها پر نمی‌شود و دیگری یارانه نقدی است که خلاف قانون به مردم پرداخت می‌شود، یعنی قرار بود براساس میزان درآمد دولت از اجرای قانون یارانه‌ها، به مردم یارانه نقدی پرداخت شود که برخلاف قانون اجرا شده است و همچنان یک مشکل برای ما باقی مانده است.

وی خاطرنشان کرد: سومین چاله هم مسکن مهر است که بدون حساب و کتاب پایه پولی کشور را بالا بردند، پایه پولی پس از اجرای طرح مسکن مهر تقریباً ۲ برابر شده است، از زمان خلق پول تا آن زمان تبدیل به ۲ برابر شد و اثر بسیار شدیدی روی میزان پایه پولی کشورگذاشت ضمن اینکه مسکن مهر در نقاطی از کشور ساخته شده که امکانات لازم را در کنارش نداشت و ما را با مشکلاتی مواجه کرده است.

رئیس‌جمهور تأکید کرد: ناچاریم مسکن مهر را تکمیل کنیم و هیچ چاره‌ای نداریم، الان ۴۲۵ هزار از واحدهای مسکن مهر تکمیل شده است و حدود ۴۷ هزار واحد دیگر در حال تکمیل شدن هستند و ما این راه را ادامه می‌دهیم و چاره‌ای غیر از این هم نداریم. این موارد جزء مشکلاتی است که ما داریم و گاهی در مناسبت‌هایی بیان شده است در عین حال نمی‌توانیم از شکایت کسی ممانعت کنیم و تصمیم‌گیرنده نهایی هم در شکایات قوه قضائیه است.

رئیس جمهور در پاسخ به سوال خبرنگار روزنامه سیاست‌روز پیرامون برداشته شدن سایه جنگ از سر ایران پس از توافق در عین اینکه تهدیدات آمریکا علیه ایران وجود دارد، گفت: همیشه ممکن است تهدیداتی باشد و اگر هیچ تهدیدی نبود که دیگر ما نیازی به وزارت دفاع، نیروهای مسلح، هواپیما، موشک و تانک و نه آن کلمه بازدارندگی‌ای که ما می‌گوییم، نداشتیم.

وی افزود: تهدیدات احتمالی همیشه وجود دارد و ما خودمان را باید برای تهدیدات احتمالی آماده کنیم اما سایه غیر از تهدید است، یک ابر سیاهی بالای سر شما قرار می‌گیرد و شما این سایه را حس می‌کنید اما یک زمانی است که یک ابر در دور دست است و ممکن است به سمت شما یا به سمت دیگری برود. مقصود از سایه این است یعنی تهدیداتی که می‌توانست بهانه‌هایی برای این تهدیدات از منظر حقوق بین‌الملل باشد، به دروغ می‌گویند ایران دارد صلح و امنیت منطقه را تهدید می‌کند، به هرحال ۶ قطعنامه قبلی سازمان ملل تحت فصل ۷ بر مبنای تهدید صلح و امنیت بین‌الملل صادر شده است.

روحانی تصریح کرد: امروز این بهانه برداشته شده است در قطعنامه ۲۲۳۱ دیگر بر مبنای تهدید و صلح امنیت بین‌الملل نیست، بر مبنای اجرای برجام و همکاری با سایر کشورها است. بنابراین یکی از آثار این توافق این است که سایه تهدید را از روی سر کشور برداشته یا دور کرده اما در عین حال مفهوم آن این نیست که ما خودمان را برای روز مبادا اماده نکنیم.

رئیس جمهور در ادامه اظهارداشت: ما در دنیا رقبایی داریم و از آن بالاتر دشمنانی داریم و تهدیداتی داشتیم، ممکن است تهدیدات کاهش پیدا کند اما به طور کامل منتفی نمی‌شود به همین دلیل ما باید خودمان را همیشه در برابر تهدید احتمالی آماده نگه داشته باشیم و آن قدرت همان قدرت بازدارندگی است که باعث می‌شود تهدید یا منتفی یا دور شود که امیدواریم کشور ما را هیچ تهدیدی تحت فشار قرار ندهد و با بتوانیم شرایط آرامی برای پیشرفت در همه زمینه‌ها داشته باشیم.

روحانی در پاسخ به سوال خبرنگار صدا و سیما پیرامون نفوذ آمریکا پس از برجام و برنامه‌های دولت برای مسدود کردن راه‌های نفوذ، گفت: ما باید حواسمان را درخصوص نفوذ قدرت‌های بزرگ خصوصاً آمریکا جمع کنیم و انچه مقام معظم رهبری به آن اشاره کردند به عنوان یک رهنمود ملی است همه ما باید به آن توجه کنیم.

وی افزود: ما باید شرایطی را خودمان ایجاد کنیم که جلوی این نفوذ‌ها را بگیریم و در برابر این رخنه‌ها سد درست کنیم. هرچه قدرت اقتصادی شما بالاتر برود، هر مقدار قدرت تکنولوژیکی شما افزایش پیدا کند، هر مقدار وحدت ملی بیشتر شود و انسجام ملی بیشتر شود، هر مقدار روابط دولت و ملت بالا برود احتمال نفوذ دشمن کم می‌شود.

رئیس جمهور با بیان اینکه اگر سرمایه اجتماعی از بین برود، راه برای نفوذ دشمن باز می‌شود، گفت: اگر شما از لحاظ اقتصادی در شرایطی باشید که همیشه نیازمند به بیرون باشید و نفت بفروشید و کالا وارد کنید، جاده را برای نفوذ آنان باز کرده‌اید.

روحانی تصریح کرد: هر مقدار ما قدرت ملی‌مان را بالا ببریم و هر مقدار توسعه کشور افزایش پیدا کند و تعامل ما با دنیا به ویژه با همسایگانمان تعامل نزدیکتری بشود، رخنه سیاسی، فرهنگی، امنیتی هر روز کمتر خواهد شد و این رسالت و وظیفه اصلی ما است.

وی با اشاره به وضعیت دوران پس از توافق برجام گفت: در این شرایط ممکن است بعضی‌ها بگویند شرایط باز می‌شود و ما وارد ایران می‌شویم و سرمایه‌گذاری می‌کنیم پس می‌توانیم بیشتر اثر بگذاریم و نفوذ کنیم. ما باید کاری کنیم که نفوذ ایران در منطقه و جهان بیشتر شود، در اینجا منظور از نفوذ دخالت نیست بلکه نفوذ فرهنگی، فکری، اقتصادی و علمی است.

رئیس جمهور تصریح کرد: اینکه ما در منطقه از لحاظ علم و فناوری اول هستیم به معنی قدرت ایران است، اینکه در برخی رشته‌های علمی از جمله بیوتکنولوژی، هوافضا، نانو، رده‌های ما در دنیا ۸-۷ است قدرت علمی و فناوری ما را نشان می‌دهد، هرچه ملت ما آگاه‌تر شود و روابط بین مردم صمیمی‌تر شود سدی در برابر رخنه دشمنان می‌شود.

روحانی با بیان اینکه ما باید به سخنان مقام معظم رهبری درخصوص نفوذ دشمنان توجه داشته باشیم، گفت: امیدواریم کشور ما همواره بنیان مرصوص را در برابر انواع تهدیدها داشته باشد.

وی پیرامون دستورکار دولت در خصوص جلوگیری از راه‌های نفوذ دشمن گفت: دولت نه تنها دستور کار دارد بلکه از ابتدا برنامه‌اش بر همین مبنا بوده است، اینکه ما به دنبال بازسازی اقتصادی هستیم می‌خواهیم قدرت اقتصادی ایران را احیا کنیم و اینکه ما می‌گوییم اخلاق در جامعه ما باید افزایش پیدا کند، انسجام بیشتر شود، سرمایه اجتماعی افزایش یابد، بر همین مبنا بوده است.

خبرنگاری از رئیس جمهور پرسید با توجه به اینکه نزدیک انتخابات هستیم و عملکرد ۲ ساله دولت درباره صدور مجوزها برای احزاب، فعالیت مجدد خانه احزاب و تامین اجتماعات آنان قابل قبول بوده است، توصیه و برنامه شما برای ادامه این روند چیست؟

رئیس جمهور در پاسخ به این سوال اظهار داشت: ما در کشوری هستیم که مبنای حکومت ما بر مبنای آراء است رای پایه اصلی برای مشروعیت حقوقی و سیاسی در کشور ما است و همه مقامات با رای انتخاب می‌شوند که این امر به طور مستقیم یا غیرمستقیم فرقی نمی‌کند، وقتی آرای مردم پایه و اساس است، چگونه می‌شود آرا را هدایت و رقابت سالم ایجاد کرد، این راهش احزاب و تشکل‌ها است و دولت مبنایش بر همین اساس بوده است.

وی ادامه داد: دولت فراجناحی بوده و هست از ابتدا و اتهام به این دولت خیلی سخت است اگر دولت جناحی باشد می‌توان زود به او اتهام زد که می‌خواهد همه فعالیت‌هایش را برای تقویت یک جناح علیه آن جناح است اما ما به هر دو جناح به معنای عام کلمه و به همه احزاب و تشکل‌های قانونی احترام می‌گذاریم و در دولت ما افرادی که دور یک میز نشستیم، برخی به این جناح و برخی به آن جناح تعلق دارند.

رئیس جمهور تصریح کرد: ما در آستانه دو انتخابات مهم هستیم و این بسیار مهم است که مردم حضور و مشارکت کنند و باید کاری کنیم که رقابت‌ها بیشتر شود و حس کنیم همه هستند،می‌خواهم مثالی بزنم که ممکن است با واقعیت فاصله داشته باشد اما هر گاه مثال می‌زنیم آن مثال به اصل تبدیل می‌شود در حالی که مثال برای تقریب به ذهن است، وقتی داخل یک مغازه می‌روی و یک نوع یخچال یا تلویزیون ببینید برای شما خسته‌کننده می‌شود اما اگر ده نوع با رنگ‌های متنوع باشد ممکن است همان اولی را انتخاب کنید اما اکنون دارید انتخاب می‌کنید و کلمه انتخاب مهم است.

رئیس جمهور تصریح کرد: انتخابات به معنای آن است که مردم در فضایی که چهره‌ها نظرات و افکار مختلف است بیایند و انتخاب کنند و برگزینند که هر چه فضا را برای حضور بیشتر گروه‌ها و احزاب فراهم کنیم انتخابات قشنگ‌تر می‌شود و نشاط بالاتر می‌رود و در نهایت بهانه‌هایی که دیگران علیه انتخابات ما به غلط به دست می‌گیرند برچیده می‌شود.

خبرنگار دیگری از رئیس جمهور درباره برنامه دولت درزمینه همکاری با کشورهای حاشیه خزر و به ویژه آذربایجان پس از لغو تحریم‌ها پرسید و رئیس جمهور پاسخ داد: حتی پیش از توافق، روابط‌مان را با کشورهای حاشیه خزر افزایش دادیم که هم رئیس جمهور ترکمنستان و رئیس جمهور قزاقستان و آذربایجان به ایران سفر کردند و ملاقات‌هایی را با رئیس جمهور روسیه داشتیم، تقریبا به همه کشورها من سفر کردم و هم سفرهای دیگری از سوی این کشورها برای حضور در ایران در پیش است.

وی ادامه داد: با آذربایجان همکاری‌های فراوانی داریم و می‌توانیم داشته باشیم که این امر هم در زمینه اقتصادی و هم در زمینه فعالیت مشترکمان در دریای خزر است، این منطقه نفتی است که داریم مذاکره می‌کنیم که با هم وارد این منطقه نفتی شویم و استفاده کنیم که برای منافع دو کشور روابطمان را خیلی به هم نزدیک کردیم. تبلیغات نادرست سابق فروکش کرده است و امروز اطمینانی بین این دو دولت برای روابط دو کشور وجود دارد که این امر می‌تواند به امنیت منطقه و امنیت قره‌باغ کمک کند که امیدواریم شاهد بیشتر در منطقه باشیم و بتوانیم از دریای خزر و محیط زیست دریای خزر استفاده کنیم.

خبرنگار دیگری از رئیس جمهور درمورد تصمیمات دولت درباره توانمندسازی بخش خصوصی برای استقبال از شرکت‌های خارجی در ایران در دوران پس از توافق اظهار داشت: یکی از برنامه‌های دولت از آغاز واگذاری امور به مردم و بخش خصوصی بود، حتی در بخش فرهنگی هم همچین اعتقاد داریم که باید به تدبیر برخی امور را به انجمن‌های تخصصی فرهنگی واگذار کنیم و نمایشگاه کتاب امسال شاهد این امر بودیم که هر چقدر این امر را افزایش دهیم به نفع ما است.

رئیس جمهور با بیان اینکه در اقتصاد بهترین‌ها خصوصی‌ها هستند تصریح کرد: هرچه خصوصی به سمت عمومی برود کار سخت‌تر می‌شود و مسائل رانت پیش می‌اید، در بسیاری از کشورهای منطقه مسافرت کردن فعالان و کارآفرینان خودمان هم آمدند و هر استانی که سفر می‌کنم یک جلسه با کارآفرینان داریم و اساس برنامه ما تشویق بخش خصوصی برای حضور بیشتر آنها است.

روحانی تصریح کرد: در پسا تحریم شرایط آماده‌تر می‌شود دوران پسا تحریم در قبل از این دوره به این صورت است یک زمین بزرگ ممنوعه‌ای بود که دورش سیم خاردار کشیده بودند و در پسا تحریم این زمین آماده می‌شود و سیم‌خاردارها برداشته می‌شود . بنابراین شرایط برای فعالیت در بخش خصوصی آماده‌تر می‌شود و من از تمام کارآفرینان کشور دعوت می‌کنم و شاید این تعبیر من اغراق نباشد که ما کار خودمان را کرده‌ایم و بنای ما این بود که شرایط را آماده‌ کنیم و حالا شرایط پسا تحریم را مهیا کردیم و حالا نوبت آنها است که به میدان بیایند و بهره آن برای کشور خود آنان مردم و همسایگان است.

روحانی در پاسخ به آخرین سوال مبنی بر اینکه در این دو سال اخیر چقدر بین جوانان امید و نشاط افزایش پیدا کرده است اظهار داشت: تلاش ما بر این مبنا بوده که نسل جوان ما که یک نسل عظیم و بزرگ هستند، باید فضا و زمینه را برای حضور و فعالیت آنها آماده کنیم در خود محیط دانشگاه و محیط علمی فضای بهتری به وجود آوردیم و دانشجویان در فضای آزادتر و بانشاط‌تر فعال‌اند که ما هیچ وقت این میزان دانشجو نداشتیم و اکنون بیش از ۴ میلیون در دانشگاه‌های کشور ما هستند که باید زمینه را برای حضور و فعالیت آنان آماده کنیم.

وی ادامه داد: من فکر می‌کنم در محیط دانشگاه و محیط علمی فضای بهتری به وجود آمده‌اند و در زمینه‌های فرهنگ و فناوری‌های نو و سیاسی هم فضای بهتری را فراهم کرده‌ایم که به فعالیت بهتر احزاب و راه‌اندازی مجدد خانه احزاب کمک کردیم که امیدوارم این تلاش ما در بخش‌های مختلف برای جوانان قابل قبول باشد.

روحانی تصریح کرد: البته در شرایط پسا تحریم فضا برای زمینه بهتر جوانان ما به ویژه در زمینه اشتغال که مشکل جوانان ما است و اگر اشتغال حل شود مشکل ازدواج جوانان نیز حل می‌شود و اگر این دو حل شود مشکل اعتیاد حل می‌شود و آسیب‌های اجتماعی حل و فصل می‌شود در صورتی که بتوانیم یک اشتغال خوب بتوانیم برای جوانانمان فراهم کنیم.

رئیس جمهور در پایان از همه رسانه‌ها که بار سنگینی را برای ارتباط میان دولت و مردم بر دوش دارند تشکر کرد و اظهار داشت: بنای ما این است که فضای مناسب را برای فعالیت رسانه‌ها ایجاد کنیم و از رسانه‌ها حمایت کنیم و امیدواریم که رسانه‌ها به فعالیت‌ خودشان ادامه دهند و فضای مناسب‌تری را برای فعالیت اجتماعی و اقتصادی در کشورمان به وجود بیاورند.

 

اعتراض شورای فرهنگی زنان به مجامع جهانی مدافع حقوق زنان و کودکان

مدعیان حقوق بشر مرعوب قدرت‌های مستکبر دنیا هستند/ چرا سوزاندن زنان و کودکان اثری بر نهاد سازمان ملل نمی‌گذارد؟

شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده در بیانیه‌ای اعتراض خود را نسبت به سکوت مجامع جهانی مدافع حقوق زنان ابراز داشت، در بخشی از این بیانیه آمده است: چرا قتل عام، سربریدن و سوزاندن زنان و کودکان اثری بر نهاد سازمان ملل نمی­‌گذارد.

به گزارش خبرگزاری فارس، شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده با انتشار بیانیه‌ای اعتراض خود را در مورد سکوت اسفبار مجامع جهانی مدافع حقوق زنان و کودکان در پی شهادت مادر فلسطینی که فرزند ۱۸ ماه‌ه­اش در آتش سوخت، ابراز داشت.

در این بیانیه آمده است:

جنایت اخیر صهیونیست‌های کودک کش در سرزمین‌های اشغالی، و سوزاندن نوزادی ۱۸ ماهه، به همراه خانواده‌­اش که پس از تحمل سه هفته درد و سختی مادر این کودک نیز به شهادت رسید. بار دیگر خوی توحش صهیونیست‌های نژادپرست را برای مردم جهان اثبات کرد.

در این میان بی تفاوتی مجامع جهانی، به خصوص سازمان ملل، که تنها به محکوم کردن لفظی این جنایت پرداخت، حکایت تلخ مکرری است که البته اکنون و پس از جنایات صورت گرفته در حق زنان و کودکان غزه، بحرین و یمن، دیگر برای مردم جهان، عجیب به شمار نمی‌آید.

متاسفانه مدعیان حقوق بشر به خصوص سازمان ملل متحد، اکنون مرعوب قدرت‌های مستکبر دنیا هستند و به همین دلیل در حمایت از زنان و کودکان مظلوم دنیا اقدامی انجام نمی‌دهند و در این میان فرقی بین علی‌الدوابشه­ ۱۸ ماهه­ فلسطینی که در آتش حملات ددمنشانه و سبوعانه صهیونیست سوخت و میریام کری ۳۴ ساله (زن سیاه پوست آمریکایی) که در سال ۲۰۱۳ توسط پلیس فدرال آمریکا جلوی چشمان دختربچه ۱۸ ماهه اش به قتل رسید، وجود ندارد.

در ادامه این بیانیه آمده است: حال این سؤال از طرف افکار عمومی جهان و همه اندیشمندان و آزادگان مطرح است که چرا آقای بان کی مون و خانم ملامبو نگکوکا و همه مدعیان دفاع از حقوق بشر و حقوق زنان و کودکان در راستای کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو که حقوق زنان و کودکان به طور خاص در آنها مورد توجه قرار گرفته است و ممنوعیت حملات کورکورانه به خانه‌ها و اهداف غیر نظامی مورد تأکید قرار گرفته است، ‌و اصل لزوم تفکیک نظامیان از غیر نظامیان در جنگ‌ها، هنوز هیچ اقدامی در جهت احقاق حق این مظلومان انجام نمی­‌دهند؟

اما همین مجامع با صدور قطعنامه‌­های مکرر و به بهانه صلح و آرامش انواع تحریم‌­ها و تهدیدها را بر علیه مردم مسلمان ایران صادر کرده­‌اند.

چرا قتل عام، سربریدن، شکنجه و سوزاندن زنان و کودکان اثری بر نهاد سازمان ملل و سازمان دیده‌­بان حقوق بشر و سازمان عفو بین­‌الملل و … نمی­‌گذارد.

اما در یک برخورد دوگانه به نقض حقوق زنان در ایران به بهانه اجرای قوانین حجاب و عفاف که نشأت گرفته از منابع دینی و کتاب آسمانی است که مردم طبق دمکراسی­‌های جهانی به آن رأی داده و برای اجرای آن دستورات انقلاب کرده‌­اند، اعتراض می­‌کنند! و حتی برای تماشای ورزش مردان همه بوق­‌های تبلیغاتی به صدا درمی‌­آید.

چرا وقتی برای جلوگیری از کاهش جمعیت و افزایش نرخ باروری لایحه‌هایی در مجلس شورای اسلامی مطرح می­‌شود همه شاخک‌­های این گروه­‌های حامی حقوق بشر فعال می­‌شود و سازمان عفو بین‌­الملل بر علیه ایران بیانیه صادر می­‌کند.

جناب آقای بان کی­‌مون لطفاً این سؤال را پاسخ دهید: آیا کشتن،سوزاندن و زیر آوار گذاشتن مردم بی‌­سلاح جرم و نقض حقوق بشر است و به حقوق زنان و کودکان تعرض شده است یا اینکه اگر کشوری برای حل مشکلات داخلی، قوانینی را وضع و اجرا کند نقض حقوق بشر و زنان و کودکان است؟

شورای فرهنگی ـ اجتماعی زنان و خانواده، شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان این نهاد فرابخشی و فراگیر که از نمایندگان سه قوه و مسئولین دولتی و غیردولتی تشکیل شده است مراتب اعتراض شدید خود را به این سکوت اسفبار مجامع عمومی و بین­‌المللی مدافع به ظاهر حقوق بشر و زنان و خانواده اعلام می­‌کند و از آزادگان جهان خواستار است اعلام موضع انسانی و حق طلبانه در دفاع از زنان و کودکان مظلوم جهان اسلام کنند.

 

 

آیا قانون توان برخورد با بدحجابی را دارد؟

بحث مبارزه با بی حجابی یا بدحجابی، مورد دغدغه همیشگی دلسوزان رعایت قوانین و احکام اسلامی بوده است و اخیرا موضوع حجاب به واسطه ی”طرح صیانت از حریم عفاف و حجاب” که توسط نمایندگان مجلس پیگیری می شود، این مبحث را پررنگ کرده است.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی طنین یاس به نقل از فرهنگ نیوز،  این روزها موضوع حجاب و عفاف به یکی از بحث های داغ و پر مخاطب رسانه ها تبدیل شده است. البته سابقه ی این موضوع به ماجرای گشت ارشاد برمی گردد که جنجال ها و حرف و حدیث های زیادی را در پی داشت. هم اکنون نیز موضوع حجاب به واسطه ی”طرح صیانت از حریم عفاف و حجاب” که توسط نمایندگان مجلس پیگیری می شود مورد دقت قرار گرفته است.

راجع به طرح مذکور باید گفت این طرح در سال ۱۳۹۳ آماده شده و البته هنوز در مجلس شورای اسلامی به تصویب نهایی نرسیده است. مهمترین بخش این طرح که مورد انتقاد برخی قرار گرفته است جریمه صد هزار تومانی برای کشف حجاب در وسایل نقلیه و کسر از حقوق مستخدمان دولت برای رعایت نکردن حجاب اسلامی است.

در این زمینه باید گفت جرم انگاری کشف حجاب اتفاق تازه ای نیست و به لحاظ حقوقی، موضوع کشف حجاب به صراحت در تبصره ماده ۶۳۸ کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی(قانون تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵، مورد اشاره ی قانونگذار قرار گرفته است. این ماده چنین مقرر کرده است؛ «هرکس علناً در انظار و اماکن عمومی و معابر تظاهر به عمل حرامی کند، علاوه بر کیفر عمل، به حبس از ده روز تا ۲ ماه یا ۷۴ ضربه شلاق محکوم می‌شود و در صورتی که مرتکب عملی شود که نفس آن عمل دارای کیفر نیست ولی عفت عمومی را جریحه‌دار کند ، فقط به حبس از ۱۰ روز تا ۲ ماه یا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد. تبصره- زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند ، به حبس از ۱۰ روز تا ۲ ماه و یا از پنجاه هزار تا پانصد هزار ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد.»

ملاحظه می شود هم اکنون رعایت نکردن حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی مجازات حبس از ۱۰ روز تا ۲ ماه و یا پرداخت جریمه از پنج هزار تا پنجاه هزار تومان را در بر دارد.  بنابراین علت اینکه عده ای جنجال به پا کرده اند مشخص نیست؟ و طرح صیانت از حریم عفاف و حجاب صرفا کشف حجاب در وسایل نقیه را به عنوان یک تخلف رانندگی در نظر گرفته و مجوز صدور قبض جریمه صد هزارتومانی، برای این دسته از افراد به ماموران راهنمایی و رانندگی داده شده است.

همچنین رعایت نکردن حجاب اسلامی توسط مستخدمان دولت دقیقا در بند ۲۰ از ماده۸ قانون رسیدگی به تخلفات اداری مصوب سال ۱۳۷۲ به عنوان یک تخلف اداری در نظر گرفته شده و در طرح صیانت، مطلب جدیدی اظهار نشده است.

لازم به ذکر است راجع به موضوع عفاف و حجاب، قانونی مشخصا با این نام وجود ندارد لکن مصوباتی در این زمینه به تصویب مراجع قانونی رسیده است. قانونی تحت عنوان «نحوه رسیدگی به تخلفات و مجازات فروشندگان لباسهایی که استفاده از آنها در ملأ عام خلاف شرع است یا عفت عمومی را جریحه‌دار می‌کند» در سال ۱۳۶۵ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است. شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز در سال ۱۳۷۶ به ریاست سید محمد خاتمی، مصوبه ای تحت عنوان «اصول و مبانی و روشهای اجرایی گسترش فرهنگ عفاف» و در سال ۱۳۸۴ به ریاست محمود احمدی نژاد مصوبه ای با عنوان «راهبردهای گسترش فرهنگ عفاف» به تصویب رسانده است.

در حال حاضر بی حجابی یا بد حجابی ابعاد مختلفی پیدا کرده است. از جنبه های فرهنگی و دینی این موضوع گرفته که یک اصل مسلم دینی را نقض می کند تا ابعاد سیاسی بی حجابی که به شیوه ای برای اعتراض به نظام سیاسی تبدیل شده است و یا ابعاد اقتصادی آن که زمینه سوء استفاده تبلیغاتی تولیدکنندگان و طراحان پوشاک را برای کسب سود و منعفت به همراه داشته است.

از همین رو نظام جمهوری اسلامی ایران که یک حکومت دینی و مبتنی بر اصول اعتقادی و مکتبی است در این زمینه تکلیف دارد، چنانچه در بند اول از اصل سوم قانون اساسی، حکومت جمهوری اسلامی موظف به «ایجاد محیط مساعد برای رشد فضایل اخلاقی براساس ایمان وتقوا و مبارزه با کلیه مظاهر فساد و تباهی» می باشد. لذا اینکه حکومت در زمینه بی حجابی و بد حجابی منفعل و ساکت باشد اساسا پذیرفته نخواهد بود.

البته منکر این مطلب نیستیم که شیوه و کیفیت مقابله با این معضل بسیار مهم است، چه اینکه به کار گیری یک شیوه بد، منجر به برداشت غلط و افراطی از دین خواهد شد. ضمن اینکه در زمینه ترویج حجاب و سایر مسائل از این دست، فرهنگ سازی و ایجاد بینش صحیح در اولویت است لکن گاهی حکومت مجبور به استفاده از سایر شیوه ها نیز می شود.

حکومت این اختیار را دارد در قالب عمل به امر به معروف و نهی از منکر نهادی را برای مقابله با بد حجابی و یا سایر منکرات تاسیس کند و یا اینکه از طریق تصویب قانون، مجازات های تعزیری از قبیل جرایم نقدی، حبس و …  برای مقابله با این معضل در نظر بگیرد.

و آخرین مطلب اینکه حکومت مکلف به برخورد با همه مصادیق منکر و فساد است و به عنوان مثال مقابله با معضل رشوه خواری در منافات با رسیدگی به معضل بد حجابی نخواهد بود و حکومت در مورد همه ی این موضوعات، تکلیف دارد.

معرفی کتاب ” فرنگیس ” خاطرات شیر زن گیلان غربی

پدرم می گفت : فرنگیس ؛ براگم !

…توی یک چشم بر هم زدن ، آب چشمه قرمز شد. سریع به سرباز دیگر نگاه کردم. وحشت کرده بود. به طرفم آمد. من هم ترسیده بودم. به اطرافم نگاه کردم. تبرم توی فرق سرباز عراقی جا مانده بود. پدرم هیچ حرکتی نمی کرد. خشک شده بود؛ مثل یک مجسمه.

به گزارش پایگاه خبری تحلیلی طنین یاس، مادرم همیشه می گفت :” چقدر شری تو ، فرنگ ! اصلا اشتباهی دنیا آمدی و باید پسر می شدی . هیچ چیزت به دخترها نرفته . دختر باید آرام و با حیا باشد ، متین و رنگین …”

وقتی می دید به حرفش گوش نمی دهم ، می گفت :” فرنگیس مردی گفتند ، زنی گفتند … کاری نکن هیچ مردی برای ازدواج نیاید سراغت ! دختر باید سنگین و رنگین باشد .”

سرگذشت ” فرنگیس ” با این سطور آغاز می شود …. کتاب خاطرات شیر زن گیلان غرب . در پارک شیرین کرمانشاه تندیس زنی تبر به دست وجود دارد که خاطرات نا گفته ای از جنگ دارد و نویسنده کتاب با دیدن تندیس زن شجاع و قهرمان گیلان غربی تصمیم می گیرد خاطرات نا گفته او از جنگ را بنویسد اما شنیده بود که فرنگیس  زن سختی است و مایل نیست خاطراتش را تعریف کند . مهناز فتاحی – خاطره نگار – هم از همان مردم جنگ زده کرمانشاه بود و در یک نقطه مشترک با فرنگیس تلاقی می کرد . چغالوند – همان کوهی که از خانه فرنگیس به خوبی دیده می شد – باعث ارتباط راوی و نویسنده شد.

جنگ پیشامد خوشایندی برای مردم مرزنشین قصر شیرین؛ سر پل ذهاب، گیلان غرب، آوزین و گور سفید نبود ! جنگ بی رحم و نا زیباست . فرنگیس  سرگذشت زن سرسختی  است که در کودکی پا به پای پدر در مزارع کار کرد و در بهبوهه جنگ که دشمن به سمت گیلان غرب پیش روی کرد ، از پای نایستاد . او حاضر نبود شهر و روستای خود را به دشمن بدهد.

 سال ۱۳۵۹ پس از حمله عراق به روستای آوزین مردم شهر و روستا به دره‌ها و کوه های اطراف فرار می‌کنند. فرنگیس که نوجوانی بیش نبود به همراه پدرش جهت تهیه غذا و وسایل به روستا باز می‌گردند. اما در طول در راه برگشت به کوه و کمر در کنار چشمه متوجه دو سرباز عراقی می شود و فرنگیس با تنها سلاح خود ؛ تبر به یکی از سربازان حمله و دیگری را هم با سنگ مجروح می کند. او اسیر عراقی را به نظامیهای مستقر در منطقه تحویل میدهد . نگارنده کتاب «خاطرات فرنگیس حیدرپور» از زمان کودکی تا دوران جنگ و حتی خاطرات او در دوران پس از جنگ و دیدار او با مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۰ را در کتاب شرح داده است. رهبر معظم انقلاب در دیدار با مردم گیلان غرب در مهر ماه سال ۹۰ درباره این شیر زن گیلان غربی می گوید: ” در شهر شما بانویی مسلمان و شجاع در مقام دفاع توانست سرباز دشمن را اسیر کند و نیروی مهاجم را به خاک و خون بنشاند . این را نگه دارید برای خودتان و حفظ کنید .

در خوانش کتاب‌های خاطرات دوران جنگ و رمان های دفاع مقدسی این سوال مطرح است؛ به راستی ضرورت پرداختن به جنگ و نگاشتن داستان کسانی که در جنگ ناظر و حاضر بوده اند، چیست ؟

آقای مرتضی سرهنگی، مدیر دفتر ادبیات و مقاوت حوزه هنری در مراسم رونمایی از کتاب فرنگیس گفت : ادبیات جنگ  یک نقطه مهم است، باید توجه داشت که نویسنده امروز کار بسیار مهمی دارد، وی با قلم خود به جنگ واژه ها و عبارات می رود تا یک فضای بسیار مهم ادبی را در حوزه جنگ و دفاع مقدس رقم بزند.

در پاسخ به این سوال باید گفت رهبر معظم انقلاب هم به نوشتن خاطرات فرنگیس حیدر پور تاکید داشته اند و همین موضوع باعث  انگیزه دو چندان خانم مهناز فتاحی در نوشتن کتاب شد تا بالاخره اواخر سال گذشته این کتاب به پایان رسید .

کتاب دارای مولفه هایی چون  شیوایی روایت جنگ ، داستان وارگی و آشنایی با سبک زندگی مردم گیلان غربی است . در قلم نگارنده کتاب شیرینی و پختگی زیبایی نهفته است که داستان را در چشم مخاطب در کنار تلخی جنگ جذاب کرده است .

تا قبل از انتشار این کتاب فقط دورنمایی از یک زن گیلان غربی داشتیم که سربازی را در جنگ گشته و دیگری را اسیر کرده است اما با خواندن خاطرات فرنگیس نه تنها با زندگی پر فراز و نشیب آن آشنا می شویم بلکه با مردم مرزنشین گیلان غربی همراه می شویم و با آنها در دل جنگ همذات پنداری می کنیم .

تار و پود کتاب نزدیک به اثری سینمایی است که لحظه به لحظه کتاب را در سنکانس هایی از دوران کودکی و برگردانده شدن فرنگیس ازخانقین عراق توسط گرگین خان و دوران جنگ و بعد از آن را نمایش می دهد ؛ کارگردان دیگری باید باشد تا شیار ۱۴۳ دیگری را بیافریند .

برگرفته از کتاب «خاطرات فرنگیس حیدرپور»

  ” سرباز پاپتی ، توی آب چشمه ایستاده بود . همین که خواست به طرفم برگردد ، تبر را بالابردم و با تمام قوت پایین آوردم . مثل وقت هایی که با تبر چیلی می شکستم ، سرش دامبی کرد و با صورت افتاد توی چشمه .

با تعجب و خشم نگاهش کردم . توی یک چشم بر هم زدن ، آب چشمه قرمز شد. سریع به سرباز دیگر نگاه کردم . وحشت کرده بود . به طرفم آمد . من هم ترسیده بودم . به اطرافم نگاه کردم . تبرم توی فرق سرباز عراقی جا مانده بود . پدرم هیچ حرکتی نمی کرد . خشک شده بود ؛ مثل یک مجسمه .

چشمم به سنگ کنار چشمه افتاد. تصمیم خودم را گرفتم . نباید اسیر می شدم . اگر به دستشان می افتادم ،کارم تمام بود . یک لحظه یاد حرف های پدرم افتادم : ” تو هاو پشتمی ” ……    “

کتاب ” فرنگیس ” خاطرات شیر زن گیلان غرب توسط انتشارات سوره مهر به قیمت ۱۵ هزار تومان منتشر شده است .

شرایط بهره مندی زنان خانه دار از تعهدات قانونی تأمین اجتماعی

مدیرکل امور فنی بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی، شرایط بهره مندی زنان خانه دار از تعهدات قانونی تأمین اجتماعی را اعلام کرد.
سیروس نصیری گفت: زنان خانه دار با احراز شرایط مربوطه از تاریخ ۸۷/۹/۱۷ در زمره مشمولان بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد قرار گرفته و این قبیل از متقاضیان در صورت تمایل می توانند با مراجعه به یکی از شعب سازمان تأمین اجتماعی به صورت خود اظهاری با عنوان خانه دار و انعقاد قرارداد و پرداخت حق بیمه مقرر از تعهدات قانونی این سازمان بهره مند شوند.
وی افزود: بر این اساس زنان خانه دار می توانند خود را بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد نمایند و حق بیمه را نیز به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت کنند.
نصیری با بیان اینکه حداکثر سن برای پذیرش درخواست و عقد قرارداد ۴۵ سال است که در غیر این صورت متقاضی باید دو برابر مازاد سنی مقرر دارای سابقه پرداخت حق بیمه قبلی نزد سازمان تأمین اجتماعی باشد، تصریح کرد: چنانچه متقاضی در زمان درخواست دارای حداقل ۱۰سال سابقه پرداخت حق بیمه قبلی نزد سازمان تأمین اجتماعی باشد، از اعمال شرط سنی معاف خواهد بود و به عبارت دیگر با هر سنی این گروه از متقاضیان می توانند بیمه شوند.
مدیرکل امور فنی بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی گفت: در صورتی که متقاضیان بیمه زنان خانه دار، سابقه پرداخت حق بیمه قبلی نزد سازمان تأمین اجتماعی را نداشته باشند، می توانند دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه خود را بین حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار و حداکثر دستمزد مصوب زمان عقد قرارداد انتخاب کنند.
نصیری افزود: چنانچه متقاضی دارای سابقه پرداخت حق بیمه قبلی به مدت ۳۶۰ روز و یا بیشتر نزد سازمان تأمین اجتماعی باشد، میانگین مبنای پرداخت حق بیمه وی در آخرین۳۶۰روز به عنوان مبنای پرداخت حق بیمه، ملاک عمل قرار می گیرد.
وی گفت: مددجویان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی حسب مورد با معرفی از سوی مراجع مذکور در صورتی که کمتر از ۵۰ سال سن داشته باشند، در اجرای بند quotation mark ب quotation mark ماده ۱۱ آئین نامه اجرائی ماده ۷ قانون هدفمند سازی یارانه ها و در راستای تعمیم و گسترش پوشش بیمه‌ای به گروه‌های خاص جامعه از تاریخ ۱۳۸۹/۱۲/۲۱ با معافیت از پرداخت حق بیمه به میزان ده بیست و هفتم حق بیمه کامل(با نرخ ۲۷درصد) بر اساس حداقل دستمزد مصوب شورای عالی کار که حق بیمه آن از محل منابع حاصله از هدفمند سازی یارانه ها تأمین می شود، مشمول تعهدات قانونی مقرر در بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد شامل بازنشستگی، ازکار افتادگی، فوت و خدمات درمانی قرار گیرند.
منبع خبر:واحد مرکزی خبر

«کشف حجاب» به روایت مردم؛ ۳۲ خاطره پیامکی از حادثه‌ای در هشتاد سال قبل

به خان دهستان گز دستور داده بودند دختران را روزانه به میدان دهستان بیاورد و رقص راه بیاندازد. خان بر اطرافیان و فامیل های خود خبر می داد که ماموران امروز می آیند به دختران و زنان خود بگویید یا به مزارع کشاورزی بروند یا از خانه بیرون نیایند.
گروه فرهنگی- رجانیوز: کشف حجاب رضاخان یکی از مهمترین سرفصل‌های تاریخ ایران است که متاسفانه هنوز بعد از گذشت سال‌ها هیچ محصول هنری درخوری در رابطه با آن ساخته نشده، و از آن مهمتر اینکه همچنان خاطرات بسیاری از کسانی که آن دوران را تجربه کرده‌اند نیز گردآوری نشده است، خاطراتی که خیلی‌هاشان می‌توانند دستمایه‌های خوبی برای ساخت محصولات متنوع هنری باشند.
به گزارش “رجانیوز”، «دبیرخانه طرح ملی گوهرشاد» مجموعه‌ایست که اساسا بر اساس همین دقیقه شکل گرفته است و در طول ماه‌های گذشته با رصد ظرفیت‌های مردمی مختلف اقدام به ضبط و جمع‌آوری خاطرات مردم از آن دوران و وقایع در سراسر کشور کرده است. در آستانه هشتادمین سالگرد قیام خونین مسجد گوهرشاد تعدادی از خاطرات مردمی جمع شده در این طرح را مرور می کنیم:
۱- مادر بزرگ ام در آن زمان سربندهایی داشتند که به “سرون” معروف است که گل های خاصی دارند و به گونه ای است که سر و گوش ها را می پوشاند. در زمان کشف حجاب خانم ها گودال هایی می کندند و زمانی که مامورین می آمدند سرون ها را داخل گودال می انداختند و روی آن ها خاک می ریختند که مامورین سرون ها را از آن ها نگیرند. مادر بزرگ ام تعریف می کرد که آقایی از مامورین بوده است به نام آقای میرزا رضا که می گفت شرط این که بگذارم سرون بگذارید این است که تریاک در زمین های کشاورزی بکارید. (ایلام)
۲- در دوران کشف حجاب خانواده پدربزرگ ام برای این که با مامورین برخورد نداشته باشند و کشف حجاب نشوند به کربلا هجرت می کنند و مادرشان پس از مدتی در کربلا مرحوم می شوند و در همان کفشداری حرم امام حسین به خاک سپرده می شود.  (فارس)
۳- از وسط روستای ما یک رودخانه عبور می کرد که در زمان کشف حجاب، آژان و مامور گذاشته بودند تا آنجا را کنترل کنند و حجاب از سر زن ها بکشند. مادر بزرگم می گوید من یک بار که مجبور شدم از آن رودخانه و پل روی آن عبور کنم پالتوی بلندی را که مربوط به پدرم بود پوشیدم و موهایم را با کلاه مخفی کردم و از رودخانه عبور کردم و آن ها متوجه نشدند. (قزوین)
۴- در ایام ممنوعیت حجاب مردم صبح های زود عزاداری می کردند  تا مامورها مزاحم نشوند. روزی اطلاع می دهند که مامورها فهمیده اند و دارند می آیند. فردی را می خوابانند و یک پارچه سفید می اندازند روی اش و به عنوان جنازه بالای سرش عزاداری می کنند. مامورها می آیند و فکر می کنند که واقعاً کسی مرده  و آن جا را ترک می کنند. (قزوین)
۵- عمه ام تعریف می کردند که تازه عروس بودند و با چادر سفید عروسی می رفتند برای موارد روزانه از چشمه آب تهیه کنند که در طول حمل آب به منزل، ماموران حکومتی جلوی ایشان را می گیرند و حجابشان را مورد تعرض قرار می دهند. بعد از این اتفاق دیگر بیرون نرفتند و چند روزی هم در بستر بیماری بودند. (مرکزی)
۶- وقتی می خواستند بروند زیارت امام رضا مجاز نبودند با حجاب بروند و در راه و در مشهد مورد هجوم سربازان قرار می گرفتند. در محرم وصفر به عنوان حمام رفتن، در حمام ها عزاداری می کردند. (مرکزی)
۷- با قطار به سفر مشهد می‌رفتند، پاسبان‌های شاهرود آنها را از قطار پیاده کرده تا کشف حجاب کنند، به مادربزرگ ما که چهره‌ای زیبا داشت گفتند تو حیف است حجاب داشته باشی! مادربزرگ ما یک سیلی به پاسبان زد، گفت اگر چادر مارا بر می‌دارید، باید اول دین ما را بگیرید. (تهران)
۸- در دوران ابتدایی در یکی از روستاهای بجنورد زندگی می کردیم. در آن دوران برای عکس گرفتن جهت درج در کارنامه کلاس پنجم باید روسری های خودمان را بر می داشتیم. دختران مدرسه از ترس می رفتند پشت مدرسه پنهان می شدند و خیلی وحشت کرده و ترسیده بودند. ولی با اجبار مدیران مدرسه این کار را می کردیم. (خراسان جنوبی)
۹- آن زمان خروج خانم ها از خانه خیلی کم بود. مثلاً برای حمام که مجبور بودند از خانه بیرون بروند، مادر بزرگم می گفت ما در آن زمان مجبور بودیم یک قابلمه بزرگ (به زبان محلی همدان: قزان) را جلوی پایمان بگیریم و به حمام برویم که اگر ماموران، حجاب از سرمان کشیدند ما آن قابله را روی سرمان بکشیم. چون هر لحظه امکان حمله ی ماموران وجود داشت و در ان صورت ما نمی توانستیم بدون حجاب باشیم. (همدان)
۱۰- مادر بزرگم تعریف می کردند که در زمان کشف حجاب که نیروهای امنیتی به زنان محجبه حمله می کردند ایشان یک حقه ای به کار می بردند که حجاب‌شان حفظ شود. به بهانه شستن ظروف و لباس، لباس ها را روی سرشان می گذاشتند و یک تشتی هم روی آن می گذاشتند و وانمود می کردند برای شستن لباس بیرون می روند. در صورتی که این لباس ها کاملاً موهایشان را می پوشانده است و با همین ترفند به خانه بستگان می رفتند. (سمنان)
۱۱- بعد از اعلام کشف حجاب توسط رضاخان فرماندهان نظامی مردم را کتک می زدند و به زور حجاب ار از سر زنان بر می داشتند. خیلی گیر می دادند. مادر بنده که حافظ قرآن بود می گفت اگر قرار است حجاب را از ما بگیرند از خانه بیرون نمی رویم. و یک بار که مریض احوال بود به خاطر قانون کشف حجاب راضی نشدند برای معالجه به دکتر بروند. (سیستان و بلوچستان)
۱۲- مادر بزرگی معتقد به دین و حجاب و اسلام داشتم که مدت زمان اجرای این قانون از منزل بیرون نمی آمدند و فقط برای امر واجب و برای حمام رفتن بیرون می آمدند. حتی برای این امر واجب هم شبانه بیرون می آمدند. (کرمان)
۱۳- مادر بزرگم حدود ۹۰ تا ۱۰۰ سال سن دارند. همسر شهید هستند؛ به نام محمد نوروزی. زمان کشف حجاب رضاخان در روستای سعادت آباد شهر سیرجان داشتند از سمت روستا به سیرجان می رفتند برای رفتن به دکتر. ماموران آن وقت جلوی این ها را می گیرند و درخواست کشف حجاب می کنند که مخالفت مادر بزرگ و پدر بزرگ مواجه می شوند. درگیری پیدا می کنند، زخمی می شوند و باعث می شود مادر بزرگم حجاب اش برداشته شود و باعث می شود آن ها به دکتر نروند و شکست خیلی بدی برای آن ها بوده است. (کرمان)
۱۴- خانواده پدرم در منطقه اطراف شهر بابک زندگی می کردند. در زمان کشف حجاب، ادشوم (عشایر) مستقر بودند. قزاق ها می آیند و دستور کشف حجاب می دهند. سرباز می آید و می خواسته چارقد زنی را بکشد. زن مقاومت می کند. فرمانده می آید و چارقدش را می کشد و خاله پدرم از پشت با چوب فرمانده را می زند و از اسب می اندازد. فرمانده و افرادش اسلحه می کشند و عشایر نیز اسلحه می آورند و جبهه گیری می کنند برای درگیر شدن. یک ریش سفید شرایط را آرام می کند و آن ها را به غذا دعوت می کند. در آخر تهدید می کنند که دفعه بعد که آمدیم باید همه کشف حجاب کنند. خاله پدرم هم می گوید که دفعه بعد که آمدید، گورتان را آماده کرده‌ایم. یا کشته می شویم یا شما را می‌کشیم. کشف حجاب نمی‌کنیم. سری بعد که می‌آیند پیرمردی آن‌ها را نصیحت می کند که این‌ها پایبندند و خون‌ریزی می‌شوند و تن به این کار نمی‌دهند که آن ها هم عقب نشینی می کنند. (کرمان)
۱۵- مادر بزرگم حامله بودند. از خانه کم تر بیرون می رفتند، از خانواده های سرشناس تهران هم بودند. مامورها ایشان را دنبال می‌کنند و زمین می‌خورد و بچه‌شان سقط می‌شود. (تهران)
۱۶- مادر بزرگم تعریف می کردند در خیابان سیروس تهران آژان ها ما را گیر انداختند و چادر از سر من برداشتند. ولی من زیر چادر مقنعه بزرگی داشتم و چادر کمری هم داشتم. من شروع کردم به ایشان بد گفتن، او آمد سمت من که مقنعه من را بردارد ولی من شروع کردم به سر و صورت خود زدن طوری که خون بیرون زد از صورتم و صورتم کبود و سیاه شد. آژان ها تا این صحنه را دیدند فرار کردند و ما هم دیگر از خانه بیرون نیامدیم. (تهران)
۱۷- مادرم می گفتند وقتی که حمام می رفتیم، ماموران رضاخان کنار درب حمام منتظر می‌ماندند تا زنان از حمام بیرون بیایند و چادر از سر زنان و دختران می‌کشیدند و زنان خیلی می‌ترسیدند و وحشت زده خود را به خانه همسایگان می‌کشاندند تا از دست ماموران رها شوند. (تهران)
۱۸- مادر بزرگ ام تعریف می کنند در زمان کشف حجاب خانمی به نام شاه پسند بوده ایشان برای جلوگیری از تعرض به ایشان به صورت خودش زغال می زند و صورتش را کامل سیاه می کند که حتی مامورین هم از کار ایشان تعجب می کنند. (لرستان)
۱۹- مادر بزرگم در یک روستای لرستان، با زن دایی اش بوده. قزاق ها حمله کردند و موهای زن دایی و مادر بزرگ مرا کوتاه می کنند و کلاه سرشان می گذارند. بعد از آن ماجرا هم، پدرِ مادربزرگ ام اجازه نمی دهند که از خانه خارج شوند. (لرستان)
۲۰- پدر بزرگم تعریف می کردند که در آن زمان ساختمان های دو طبقه در بندرلنگه خیلی زیاد بوده است. خیلی ها از هرمزگان به کشورهای حوزه خلیج فارس می رفتند. مادر بزرگم تعریف می کرد برای بیرون رفتن حتماً باید کلاهی سر می کردیم تا ماموران رضاخان کم تر اذیت مان کنند. اهالی بندر لنگه به خاطر داستان کشف حجاب شهر را ترک کردند و به کشورهای حوزه خلیج فارس نقل مکان کردند. حتی بدون جمع کردن وسایل منزلشان. (هرمزگان)
۲۱- پدربزرگ ام در قلعه گیو میناب مداحی می کردند. یکی از امنیه ها که یک مقدار اعتقاد داشت به جلسات ایشان در قلعه می رفت و هماهنگ می کرد تا آن ها عزاداری کنند و دیگر سربازان و نیروهای امنیه با ایشان کاری نداشته باشند. (هرمزگان)
۲۲- مادرم با مادرشون در ملایر زندگی می کردند. مادرشان خیلی مقید بودند و در خانه به مدت زیادی مانده بودند. یک روز با مادرشان می‌روند سر چشمه آب بیاورند. پاسبان ها چادرشان را پاره می کنند. با آن حالِ بد به خانه بر می گردند و چند روزی مریض می شوند. مادرم خوش شاهد این ماجرا بوده است. (همدان)
۲۳- پدر بزرگ یکی از آشنایان در کلانتری یکی از مناطق بوشهر کار می‌کردند. به ایشان می گویند باید با همسرتان به مهمانی ای که کلانتری ترتیب داده است بروید. این بنده خدا به همسرشان این موضوع را تعریف می کنند. همسرشان مخالفت می کند و این بنده خدا می گوید من مامور دولتم و باید از ما در این مراسم عکس بگیرند. همسرشان مجبور می شود با پوششی بروند که هم سمت و سوی آن ها باشد و هم حجابش را رعایت کند. (بوشهر)
۲۴- پدرم تعریف می کرد در زمان کشف حجاب به حدی فشار به مردم آورده بودند که زن های سادات تا حدود ۶ ماه از خانه بیرون نیامدند و برای این که ارتباط بگیرند با اقوام و همسایه ها، داخل خانه ها درب کوچکی درست کرده بودند که به خانه های مجاور راه داشت و از این طریق رفت  وآمد می کردند. (بوشهر)
۲۵- مادر بزرگم تعریف می کرد که در روستای دستوران که ۱۰۰ کیلومتری سبزوار واقع شده است، ژاندارم ها را می فرستادند سر گله گوسفندها یا سرمزرعه ها که زنان کار می کردند حجاب زنان را با سر نیزه اسلحه بردارند. بعداً مامورها روسری ها را به خانه کدخدا می بردند. مردم و زنان می رفتند خانه کدخدا کلاه پهلوی جای معجر خود از کدخدا دریافت می کردند. کسانی هم که آشنای کدخدا بودند روسری ها و معجرهای خود را پس می گرفتند. (خراسان رضوی)
۲۶- در کوچه ها مامور می گذاشتند تا کسی چادر بر سر نکند. اگر هر کسی را با چادر یا حجاب می دیدند دنبال او می کردند و به خانه او می‌رفتند و حتی در چاه‌ها  وتنورها را هم می گشتند و تا پیدایش نمی کردند و روسری را از سر او بر نمی داشتند و چادر او را ریز ریز نمی کردند دست از سر او بر نمی داشتند و ازآن جا نمی رفتند. (خراسان رضوی)
۲۷- آن زمان حمام در خانه ها نبود. خانم ها برای حمام رفتن از پشت بام منازل می رفتند تا به حمام برسند تا پاسبان ها آن ها را نبینند. برای شست و شوی ظروف و لباس های خود نیز باید بر لب جوی می رفتند اما چون پاسبان ها موجب آزار و اذیت آن ها می شدند. مجبور بودند از پشت بام به منازل خانواده هایی بروند که جوی آب از منزلشان رد می‌شده است. (اصفهان)
۲۸- پدرم از قول مادر بزرگشان می گویند که: مادر من با این که حمام در ۲۰ متری منزل ما بود ولی تا ۷ ماه از خانه بیرون نیامدند حتی به حمام نرفتند عاقبت دیگی را در پشت بام روی هیزم گذاشتند و با آن آب گرم درست کردند و به یک مکافاتی چهارتا دختر خودشون را بعد از ۷ ماه شستند. (اصفهان)
۲۹- بنده حدود ۸۷ سال دارم، زمان رضا شاه که چادر از سر زنان بر می داشتند پدر بنده خیلی متعصب بود و شغلش فروشنده عمده فروشی مواد غذایی بود. پدرم قید زندگی را زد و همراه خانواده به کربلا رفت. بعد از مدتی به دلیل بیماری به ایران برگشتیم. حدود ۴ سال کربلا بودیم. بخاطر بی حجابی قید زندگی و مغازه را زد و همه بچه های خود را به کربلا برد. مادرم نیز در کربلا به رحمت خدا رفت. (فارس)
۳۰- مامورهای امنیه ابتدا زن های خانه کدخدا را مجبور می کردند که حجابشان را بردارند تا قبح قضیه بریزد و دیگران هم مجبور شوند که حجابشان را بردارند. (فارس)
۳۱- به خان دهستان گز دستور داده بودند دختران را روزانه به میدان دهستان بیاورد و رقص راه بیاندازد. خان بر اطرافیان و فامیل های خود خبر می داد که ماموران امروز می آیند به دختران و زنان خود بگویید یا به مزارع کشاورزی بروند یا از خانه بیرون نیایند. (گلستان)
۳۲- در یکی از روستاهای زنجان یک آقایی آژان ها را دعوت می کند منزل و یک غذای مفصل به آن ها می دهد و بعد از این که خوردند به آن ها می گوید به این نون و نمکی که با هم خوردیم قول بدین چادر از سر زن و بچه من برندارید. اون ها برای اون نون و نمک پای قولشون می مانند. (زنجان)
به گزارش رجانیوز، کسانی که در بین خانواده و آشنایان خود از سراسر کشور افرادی را می‌شناسند که از دوران تغییر اجباری لباس و کلاه و کشف حجاب خاطراتی دارند یا از شهدای این دوره اطلاعاتی دارند، می‌توانند کلمه «حجاب» را به شماره ۳۰۰۰۱۸۰۱  پیامک کنند تا برای ثبت اطلاعات و خاطرات، با آنان تماس گرفته شود.

به مناسبت ۱۵ شوال وفات حضرت عبدالعظیم حسنی

عبد العظیم حسنی نزدیک ترین فرد به انسان کامل و مشتاق حضور در حکومت جهانی امام عصر/ بیان حدیث «عرضه ایمان» توسط عبد العظیم حسنی/ آیا برابرى ثواب زیارت عبد العظیم و زیارت امام حسین(ع) مطلق است .

برابری فضیلت زیارت عبدالعظیم علیه‌السلام و امام حسین علیه‌السلام مقید است به فضای سیاسی ویژه ای که پیروان اهل‌بیت علیهم‌السلام در آن مقطع تاریخی در آن زندگی می‌کردند، در زمانی که اختناق شدیدی جهان اسلام را فراگرفته بود و جامعه تشیع در دوران زمامداری افرادی مانند: متوکل، معتز و معتمد عباسی، سخت‌ترین دوران های تاریخی خود را سپری می‌کرد.
گروه معارف رجانیوز – مصطفی امیری*: تبار حضرت عبدالعظیم علیه‌السلام با چهار واسطه به امام حسن مجتبی سبط اکبر پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و خاندان وحی می‌رسد. عبدالعظیم بن عبدالله بن علی بن حسن بن زید بن علی بن حسن بن علی بن ابیطالب،(۱) صاحب کتاب «خطب امیرالمؤمنین» و «الیوم و اللیله» مشهور به حضرت عبدالعظیم و شاه عبدالعظیم، از سادات حسنی و از بزرگان این خاندان، و مورداحترام امامان عصر خود و از راویان موثق است.
از امامان بزرگوار، با امام جواد، امام هادی و امام عسکری (علیهم‌السلام) معاصر بوده است. اما آیا محضر حضرت امام علی بن موسی (علیه‌السلام) را هم درک کرده و حدیثی شنیده است؟
بر اساس روایتی از امام هادی علیه‌السلام که ثواب زیارت قبر حضرت عبدالعظیم علیه‌السلام، همانند زیارت مرقد سیدالشهداء علیه‌السلام دانسته شده، باید بگوییم که او در دوران امام هادی علیه‌السلام و پیش از شهادت ایشان از دنیا رفته است و ازآنجاکه دوران امامت ایشان از سال ۲۲۰ تا ۲۵۴ ق بوده، وفات حضرت عبدالعظیم علیه‌السلام پیش از سال ۲۵۴ ق، اتفاق افتاده است.
عبدالعظیم حسنی و درک حضور چهار امام معصوم
بر اساس آنچه در تاریخ تولد و وفات حضرت عبدالعظیم علیه‌السلام گذشت، ایشان دوران حیات چهار یا پنج امام از امامان اهل‌بیت علیهم‌السلام- یعنی امام کاظم علیه‌السلام تا امام عسکری علیه‌السلام- را درک کرده است؛ اما این بدان معنا نیست که به محضر همه آنها هم رسیده و یا از آنها حدیثی نقل کرده است. بلکه در دوران برخی از امامان، زندگی می‌کرده است؛ اما نظر مشهور و قطعی این است که حتماً ایشان از محضر امام جواد علیه‌السلام و امام هادی استفاده‌های فروانی کرده و به محضر ایشان رسیده و از آنها احادیث فراوانی نقل کرده است. باید توجه داشت که بر اساس روایتی که از امام هادی علیه‌السلام درباره فضیلت زیارت حضرت عبدالعظیم علیه‌السلام آمده، ایشان در دوران امامت امام هادی علیه‌السلام از دنیا رفته است. بنابراین نمی‌تواند از اصحاب امام عسکری علیه‌السلام و در دوران امامت آن حضرت باشد.
عظمت علمی عبدالعظیم حسنی
برای اثبات عظمت علمی حضرت عبدالعظیم علیه‌السلام، کافی است که بدانیم امام معصوم، مردم را برای حل مشکلات دینی و یافتن پاسخ پرسش‌های اعتقادی و عملی‌شان، به ایشان ارجاع داده است.
صاحب بن عباد در رساله ای که در شرح‌حال حضرت عبدالعظیم علیه‌السلام نوشته،(۲) در توصیف علمی ایشان آورده: ابو تراب رویانی، روایت کرد که شنیدم ابو حماد رازی می‌گفت: خدمت امام هادی علیه‌السلام در سامرا رسیدم و مسائلی از حلال و حرام از ایشان پرسیدم. امام به پرسش‌های من پاسخ داد و هنگامی که خواستم از ایشان خداحافظی کنم، به من فرمود:
یا أبا حماد! إذا أشکل علیک شی‌ء من أمر دینک بناحیتک فسل عنه عبد العظیم بن عبدالله الحسنی و أقرئه منی السلام.(۳)
ای ابو حماد! هنگامی که چیزی از امور دینی در منطقه‌ات برای تو مشکل شد، از عبد العظیم بن عبدالله حسنی بپرس و سلام مرا به او برسان.
این تعبیر، به روشنی نشان می‌دهد که حضرت عبدالعظیم علیه‌السلام در عصر خود، مجتهد توانمندی بوده که بر اساس اصول و قواعدی که از اهل‌بیت علیهم‌السلام در اختیار داشته، می‌توانسته دیدگاه های اسلام ناب را در زمینه های مختلف اعتقادی و عملی، استخراج کند و به پرسش‌های مردم پاسخ گوید.
بنابراین، ایشان تنها یک محدث و راوی احادیث اهل‌بیت علیهم‌السلام نبوده است؛ بلکه از علمای بزرگ خاندان رسالت بوده که پس از معصومان، توان پاسخگویی به مسائل علمی را داشته و توانمندی علمی‌اش مورد تأیید و تصدیق امام هادی علیه‌السلام قرارگرفته است.
عظمت معنوی عبدالعظیم حسنی
مهم‌ترین نشانه عظمت معنوی و مقامات باطنی حضرت عبدالعظیم، برابری فضیلت زیارت مزار آن بزرگوار، با فضیلت زیارت امام حسین و سید الشهدا علیه‌السلام است.
شیخ المحدثین، صدوق، این گونه نقل کرده که: خدمت امام هادی علیه‌السلام رسیدم. ایشان فرمود: «کجا بودی؟». گفتم: حسین بن علی علیه‌السلام را زیارت کردم. امام هادی علیه‌السلام فرمود:
أما إنک لوزرت قبر عبدالعظیم عندکم کنت کمن زار الحسین بن علی علیه‌السلام.(۴)
بدان که اگر قبر عبدالعظیم را در شهر خودتان زیارت کنی، مانند کسی هستی که حسین بن علی علیه‌السلام را زیارت کرده باشد.
مقصود از برابری زیارت عبدالعظیم حسنی با زیارت سید الشهدا
مسئله این است که بر اساس حدیث یاد شده، آیا زیارت حضرت عبدالعظیم علیه‌السلام به طور مطلق می‌تواند جای‌گزین زیارت امام حسین علیه‌السلام شود و یا در شرایط خاصی، از چنین فضیلتی برخوردار است؟ در یک جمله، آیا برابری زیارت عبدالعظیم علیه‌السلام و زیارت امام حسین علیه‌السلام، مطلق است و یا مقید؟
بی تردید، مقصود امام هادی علیه‌السلام در حدیث یاد شده، این نیست که از فضایل زیارت امام حسین علیه‌السلام بکاهد و یا در بیان فضیلت حضرت عبد العظیم علیه‌السلام مبالغه نماید.
بنابراین، در پاسخ به سؤالی که مطرح شد، می‌توان گفت: برابری فضیلت زیارت عبدالعظیم علیه‌السلام و امام حسین علیه‌السلام مقید است به فضای سیاسی ویژه ای که پیروان اهل‌بیت علیهم‌السلام در آن مقطع تاریخی در آن زندگی می‌کردند، در زمانی که اختناق شدیدی جهان اسلام را فراگرفته بود و جامعه تشیع در دوران زمامداری افرادی مانند: متوکل، معتز و معتمد عباسی، سخت‌ترین دوران های تاریخی خود را سپری می‌کرد.
در چنین شرایطی، امام هادی علیه‌السلام به‌منظور پیشگیری از خطرهایی که از طرف حکومت های وقت، شیعیان را تهدید می‌کرد، فضیلت زیارت حضرت عبدالعظیم را با زیارت امام حسین علیه‌السلام برابر دانسته است. به تعبیری روشن‌تر، زیارت حضرت عبدالعظیم علیه‌السلام برای کسانی که آمادگی خطرپذیری برای زیارت امام حسین علیه‌السلام را داشته باشند، پاداشی معادل زیارت آن حضرت دارد و حرم حضرت عبدالعظیم علیه‌السلام شعبه‌ای از حرم سید الشهدا علیه‌السلام است. و این خود، فضیلتی بزرگ و حاکی از جایگاه بلند عبدالعظیم در نزد اهل‌بیت علیهم‌السلام و عظمت معنوی ایشان است.
حدیث عرضه ایمان عبدالعظیم حسنی، چکیده عقاید شیعه
از بررسی‌ها چنین معلوم می‌گردد که حضرت عبدالعظیم علیه‌السلام در طول زندگی خود به هیچ امری همانند سلامت عقاید و پیروی از اهل‌بیت علیه‌السلام اهتمام نداشتند به‌گونه‌ای که در زمان امام هادی علیه‌السلام می‌فرمودند که اطاعت از حضرت هادی علیه‌السلام واجب است و خود در عمل نیز اطاعت ولایت او را به جان‌ودل پذیرا بود. برای تحصیل اطمینان از سلامت عقایدش روزی به حضور امام هادی علیه‌السلام می‌رسد و عرض می‌کند: «ای پسر پیامبر، بسیار علاقه‌مندم که عقاید دینی‌ام را خدمت شما بیان کنم تا چنانچه عقاید و افکارم مورد تأیید شماست بر آن استوار باشم وگرنه آن‌چنان که شایسته است آنها را اصلاح نمایم». آنگاه تک‌تک مسائل اعتقادی خود را درزمینه توحید، نبوّت، امامت، معاد و جز آن توضیح می‌دهد. وقتی سخنانش به‌پایان می‌رسد امام هادی علیه‌السلام می‌فرمایند: «ای ابوالقاسم، به خدا سوگند، اعتقاداتی که عرضه کردی مبانی واقعی دین الهی است. بر این اعتقادات ثابت قدم باش…».
حضرت عبدالعظیم علیه‌السلام، نقل می‌کند: خدمت مولای خود علی بن محمد بن علی بن موسی بن جعفر بن محمد بن علی بن حسین بن علی بن ابی (امام هادی علیه‌السلام) رسیدم. وقتی نگاه ایشان به من افتاد٬ فرمود: «خوش‌آمدی ٬ ای ابوالقاسم! تو حقیقتاً دوست ما هستی.»
گفتم: ای پسر رسول خدا! مایلم دینم را به شما عرضه کنم، اگر موردپسند بود، بر آن ثابت باشم تا خداوند عز و جل را ملاقات کنم. امام علیه‌السلام فرمود: «ای ابوالقاسم، عرضه کن».
فقلت: إنی أقول: إن لله تعالی واحد لیس کمثله شی ء٬ خارج من الحدین: حد الإبطال و حد التشبیه٬ و أنه لیس به جسم و لا صوره٬ و لا عرض و لا جوهر٬ بل هو مجسم الأجسام٬ و مصور الصور٬ و خالق الأعراض و الجواهر٬ و رب کلشی ء ومالکه و خالقه٬ و جاعله و محدثه٬ و أن محمدا عبده و رسوله٬ خاتم‌النبیین٬ فلا نبی به عده إلی یوم القیامه٬ و أن شریعته خاتمه الشرائع٬ فلا شریعه بعدها إلی یوم القیامه٬ و أقول: إن الإمام و الخلیفه و ولی الأمر به عده أمیر المؤمنین علی بن أبی طالب علیه‌السلام٬ ثم الحسن٬ ثم الحسین٬ ثم علی بن الحسین٬ ثم محمد بن علی٬ ثم جعفر بن محمد٬ ثم موسی بن جعفر٬ ثم علی بن موسی٬ ثم محمد بن علی علیهم‌السلام٬ ثم أنت یا مولای.
در این هنگام، امام هادی علیه‌السلام فرمود: و پس از من، فرزندم حسن، امام است؛ لیکن مردم درباره امام پس از او، چه خواهند کرد؟ گفتم: ای مولای من! مگر جریان امام پس از او، از چه قرار است؟ فرمود: «او، دیده نمی‌شود و بردن اسمش بر زبان‌ها ممنوع است تا آنگاه‌که [از پس پرده غیبت] بیرون بیاید و زمین را از عدل و داد پر نماید، همان‌طور که از ظلم و ستم پرشده است».
… إن ولیهم ولی لله٬ و عدوهم عدو لله٬ و طاعتهم طاعه لله٬ و معصیتهم معصیه لله. و أقول: إن المعراج حق٬ و المسأله فی القبر حق٬ و إن الجنه حق٬ و النار حق٬ و الصراط حق٬ و المیزان حق٬ و إن الساعه آتیه لا ریب فی‌ها٬ و إن لله یبعث من فی القبور. و أقول: إن الفرائض الواجبه بعد الولایه: الصلاه٬ و الزکاه٬ و الصوم٬ و الحج٬ و الجهاد٬ و الأمر بالمعروف و النهی عن المنکر.
فقال علی بن محمد علیه السلام: یا أبا القاسم! هذا و لله دین لله الذی ارتضاه لعباده ٬ فاثبت علیه ٬ ثبتک لله بالقول الثابت فی الحیاه الدنیا و فی الآخره. (۵)
در این هنگام، امام هادی علیه‌السلام فرمود: «ای ابوالقاسم! به خدا سوگند، این [عقاید]، دین خداست که آن را برای بندگانش برگزیده است. پس بر آن، ثابت‌قدم باش. خداوند، تو را بر عقیده ثابت در زندگی دنیا و آخرت پایدار بدارد!».
حدیث انتظار فرج عبدالعظیم حسنی، برترین عمل در عصر غیبت
حدیث معروف برترین اعمال شیعیان در عصر غیبت، نیز توسط حضرت عبدالعظیم حسنی از امام معصوم، نقل‌شده است.
عبدالعظیم حسنی نقل می‌کنند: خدمت امام جواد علیه‌السلام رسیدم و قصد داشتم که از ایشان درباره «قائم» بپرسم که آیا او مهدی است یا دیگری؟ قبل از اینکه موضوع سؤال را مطرح کنم، ایشان خود آغاز به سخن نمود و فرمود:
أفضل أعمال شیعتنا انتظار الفرج.(۶)
بهترین اعمال شیعیان ما، انتظار فرج است.
همچنین ایشان، حدیث ثواب انتظار در عصر غیبت امام عصر را که معادل و مساوی درک حضور حکومت جهانی امام عصر، می‌باشد را نیز نقل فرمودند. عبدالعظیم حسنی، به سند خود از امام باقر علیه‌السلام چنین نقل می‌کند:
ما ضر من مات منتظرا لأمرنا ألا یموت فی وسط فسطاط المهدی وعسکره (۷)
کسی از شما که منتظر باشد و قبل از آغاز حکومت جهانی امام عصر، بمیرد؛ ضرر نکرده چون گویی در وسط چادر حضرت و در میان لشکر امام عصر بوده است.
عبدالعظیم حسنی، مشتاق حضور در حکومت جهانی امام عصر
عبدالعظیم حسنی، به‌عنوان نزدیک‌ترین فرد به انسان کامل (امام معصوم عصر خویش)، همیشه در آرزوی حضور و درک حکومت جهانی قائم آل محمد، داشتند. ازاین‌رو، همیشه آرزو داشتند که امامان هم‌عصر خویش، به‌عنوان قائم آل محمد، باشند. لکن امامان معصوم، ضمن تبیین وظیفه هر امام در عصر خویش، ویژگی  اصلی برپاکننده حکومت اهل‌بیت، یعنی برقراری حکومت جهانی عدل الهی، را به ایشان، متذکر می‌شدند.
عن عبدالعظیم بن عبدالله الحسنی، قال: قلت لمحمد بن علی بن موسی علیهم‌السلام: إنی لأرجو أن تکون القائم من أهل بیت محمد الذی یملأ الأرض قسطا وعدلا کما ملئت جورا وظلما. فقال علیه السلام: یا أبا القاسم! مامنا إلا و هو قائم بأمر الله عز و جل، و هاد إلی دین الله، ولکن القائم الذی یطهر الله عز و جل به الأرض من أهل الکفر و الجحود و یملأها عدلا و قسطا؛ هو الذی تخفی علی الناس ولادته، ویغیب عنهم شخصه، ویحرم علیهم تسمیته، و هو سمی رسول‌الله صلی الله علیه و آله و کنیه، و هو الذی تطوی له الأرض، ویذل له کل صعب، و یجتمع إلیه من أصحابه عده أهل بدر: ثلاثمئه وثلاثه عشر رجلا من أقاصی الأرض، وذلک قول الله عز و جل: أین ما تکونوا یأت بکم الله جمیعاً إن الله علی کل شی‌ء قدیر، فإذا اجتمعت له هذه العده من أهل الإخلاص أظهر الله أمره، فإذا کمل له العقد- وهو عشره آلاف رجل- خرج بإذن الله عز و جل، فلا یزال یقتل أعداء الله حتی یرضی الله عز و جل.(۸)
حضرت عبدالعظیم علیه‌السلام: به امام جواد گفتم: من امیدوارم که آن «قائم از اهل‌بیت محمد علیهم‌السلام» که زمین را پر از عدل و داد می‌کند پس‌ازآنکه از جور و ستم پرشده، شما باشید. فرمود: «ای ابوالقاسم! ما اهل‌بیت، همه قائم به امر خداوندیم و راه‌نمای دین او هستیم؛ لیکن آن قائم که خداوند به‌وسیله او جهان را از کفر و انکار حق، پاک می‌کند و جهان را از عدل و داد پر می‌نماید، کسی است که ولادت او از انظار، مخفی می‌ماند و شخص او از مردم پنهان می‌شود و بردن نام او بر مردم حرام می‌گردد. او با پیغمبر هم نام و هم کنیه است و او همان شخصی است که زمین برای او درهم‌پیچیده می‌گردد و هر دشواری ای برایش آسان می‌شود. یارانش- که به تعداد اصحاب بدر، یعنی ۳۱۳ نفرند-، از اطراف‌واکناف دنیا پیرامونش جمع می‌شوند، و آیه شریف: در هرجایی که باشید، خداوند، همه شمارا جمع می‌کند و پروردگار به همه‌چیز، تواناست، ناظر به این معناست. هرگاه این عده که از اهل اخلاص‌اند، اجتماع کنند، خداوند، امر او را ظاهر خواهد نمود و هنگامی که لشکریانش- که ده هزار نفرند-، به هم پیوندند، به‌فرمان و اذن پروردگار، ظهور خواهد نمود و پیوسته دشمنان خداوند را خواهد کشت تا اینکه خداوند راضی گردد».
————————————————-
پی‌نوشت‌ها:
(۱) رجال النجاشى: ج ۲ ص ۶۷ ش ۶۵۱
(۲) ر. ک: خاتمه مستدرک الوسائل: ج ۴ ص ۴۰۴ ش ۱۷۳
(۳) شناخت‏‌نامه حضرت عبدالعظیم حسنى، مجموعه رساله‌هاى خطى و سنگى: ص ۲۳
(۴) ثواب الأعمال: ص ۱۲۴ ح ۱
(۵) الأمالى،صدوق: ص ۴۱۹ ح ۵۵۷
(۶) کمال الدین: ص ۳۷۷ ح ۱
(۷) الکافى: ج ۱ ص ۳۷۲ ح ۶
(۸) کمال الدین: ص ۳۷۷ ح ۲